Sakuldidvaya pubbparavirodhini pubbparaviruddhe vkye, yath
Yvajvamaha mon, brahmacr ca me pit;
mt ca mama vajhsi, aputto ca pitmaho.
Sakulanti jabhavantyanenti sakula. Kilissante etthti kiliha.
126. Samudyattharahita dasadimdivkya [dasa dhimni haapp kua majjina pallapi (nyyabhssa 5.2.10 moggallnapacikk 1.1)] asambaddhatt abaddhamiti kittita kathita, na bajjhate hadayamatrti abaddha, to.
Natthi tatha saccamatrti vitatha. Pharusdayo vitathasadda yva tiligik.
127. Pajjaddha saccavacane. Sammsaddoya abyaya, sabbaligavibhattivacanesu ca samno. Na vitatha avitatha. Santesu sdhsu bhava sacca. Sata stacche v, vajdin yo, sacca. Tathasaddo bhtapariyyo, tathena maggena yathtthabhjinti [tathgat jinti (ka.)] payogo. Tathe sdhu taccha, sdhvatthe yo. Yathtathasaddpi ca saccatth alig. Tabbant saccavacanavantavcak samm sacca yathtathasaddavajjit ses avitathdayo tsu ligesu vattanti. Saccasaddo tu aligo. Amarakose pana samm saccasaddnampi tabbati tiligatta vutta, yath sacca taccha rita samm, amni tsu tabbati [amara 6.22]. Yath sacco brhmao, sacc nr, sacca vippakula. Idha pana sabbaligavacanavibhattsu rpabhedbhv sammsaddassa abyayatta, tiligesvapi rpabhedbhv saccasaddassa aligattaca vutta. Yath samm vc, samm vohro, samm vacana. Sacca brhmao, sacca nr, sacca vippakula. Micchmussadd pana sabbatrpi abyayameva bhavanti. Yath micch vc, micch vohro, micch vacana. Mus vc, mus vohro, mus vacana.
128. Soasa saddamattapariyye dassetu upajti ravoiccdimha. Ruyate saddyateti ravo, ru sadde. Nadana ndo, nirattho ndo nindo, nada abyattasadde. Eva ninado, rassattameva viseso. Sappati uccryatti saddo. Ghusa sadde, ptubhvo ghoso nigghoso. Nadana ndo. Dhana sadde, dhanyatti dhani. Nigghoso ca ndo ca dhani ca nigghosandadhanayo. Ravo eva rvo. rvoti upasaggena pada vahita. Tath sarvavirva-rav. Ghusana ghoso. rvo ca sarvo ca virvo ca ghoso ca ravo cti dvando. Su savane, suyyateti suti. Sarati suyyamnata gacchatti saro. Nissanati etenti nissano, sana sambhattiya nipubbo. Saro ca nissano cti dvando.
129. Visajjyate na laggyate semhdhti visaho. Manitabbanti maju, ju, mana e, suantna v mana rajetti maju, u, na ralopo. Sukheneva vijnitabbatt vieyyo. Hitasukhanipphdanato sotabboti savanyo. Bahiddhparis agulimattampi na visarati na gacchatti avisr tasslatthe , vividhena v na saratti avisr, chinnassarna viya dvedh na hottyattho. Vindyate labbhateti bindu, vassa bo, niggahtgamo, u ca, vaatt v bindu, imasmi pakkhe pabbajjdin rpasiddhi. Pacanna hnagatna drahnato jtatt gambhro. Punappuna ndo ninndo, kriybhikkhaatt dvitta, assa i, niggahtgamo, so ettha atthti ninnd. Icceva bhagavato ahagiko saro hoti.
130. Khaggdna tiracchnagatna ruta vassitantyuccate. Ru sadde, ruta. Vassa sadde, vassana ravana vassita.
Kolhaldidvaya bahhi sambhya kate abyattasadde. Kula saghte [sakhyne (ka.)], kolana kolo, ekbhvo, ta halati vindatti kolhalo. Karoti hisati madhuranti kalo, ta halatti kalahalo. Hala vilekhane.
Tika gyane. Ge sadde, getabba gta gna gtik ca. Sabbatra bhvasdhana.
131. Tantikahohit [amara 7.1] usabhdayo satta sar. Chajjdayo tayo gm samhtyattho. Vuttaca gmo nma sarasamhassa sandhnanti. Manussalokavdanavidhin ekekassa sarassa vasena tayo tayo mucchan katv ekavsati mucchan, devalokavdanavidhin pana samapasa mucchan vadanti. Tattha hi ekekassa sarassa vasena satta satta mucchan, antasarassa ca ekti samapasa mucchan gat, teneva sakkapahasuttasavaanya samapasa mucchan mucchitvti [d. ni. aha. 2.345] pacasikhassa vvdana dassentena vutta. Muccha mohasamussayesu, yu, mucchan. Yath kamena v vditu sakk, eva sajjanhi mucchanahnni eknapastyattho. Ekekassa sarassa satta satta hnni. Yato sarassa mandatravavatthna hoti, tena eknapasa hnni. Icceta saramaala sarasamho.
132. Sardna nmasarpappabheda dassetumha usabhoccdi. Isa gatiya. Isati citta pavisatti usabho, abho, issu ca. Usa dheti v dhtvattho. Yasm pana so saro usabho viya nadati, tasm usabhoti vuccati. Dhmantehi gyateti dhevato, vaavikro, vatta.
Nsa kahamuro tlu,
jivha dante ca nissito;
chadh sajyate yasm,
tasm chajjo sa uccate [cintmaik 7.1].
Gandha lesa aratti gandharo, rassassa dghatte gandhro cetyae [aesamapti (pini 3.137) dgho (cintmaik 7.1)], gandhr nma janapad, tehyaya gyateti gandhro, o. Majjhe layavisese bhavo majjhimo. Pacannampi dhevatdna prao pacamo, (pacanna v mahbhtna prao pacamo.) [( ) Etthantare pho adhiko viya dissati] nissesato sdanti sar yasminti [yasmti (ka.) sadato adhikarae gha-u (cintmaik 7.1)], o. Nisdanti sar yasmi, nisdo tena hetunti hi vutta. Ete satta sarti gadit kathit.
133-135. Usabhdayo ye nadanti, te dassetumha nadanticcdi. Usabha nma sara gvo nadanti. Tath dhevata turag ass, chajja mayr sikhaino, gandhra aj, majjhima koc sakuavises, pacama parapuhd kokildayo, nisda vra hatthino nadanti. Vuttaca nradamunin
Chajja nadati mayro, gvo nadanti usabha;
ajo roti ca [ajvik tu (ka.)] gandhra, koc nadanti majjhima.
Pupphasdhrane kle, kokilo roti pacama;
asso tu dhevata roti, nisda roti kujaroti.
Mayrdayopi sabbe ime satt samad [santo (ka.) ete ca samad pacama gyanti (cintmaik 7.1)] pacama nadanti.
Chajjo gmo, majjhimo gmo, sdhrao gmoti tayo gm. Tatra vdaa vibhga katv adhobhgassa chajjagmoti sa, majjhabhgassa majjhimagmoti, uparibhgassa sdhraagmoti sa. Ki pana gmabhede kraa? Yasm ekasseva sarassa gmantare bhedo, tabhede gmnampibhedo. Mghakya pana sdhraagmahne gandhragmo kathito, ekekasmica gme satta satta mucchan. Idha pana usabhdsu sattasu saresu pacceka tisso tisso mucchan kathit. Kikra? Idha manussalokavdanavidhin, tattha ca devalokavdanavidhin kathitatt tatheva hnni satta satteva labbhareti. Yath usabhdsu tesu yathvuttesu saresu pacceka ekekasmi sare tisso tisso mucchan siyu, tatheva hnnipi satta satteva labbharetyattho.
136. Sarna gmesu bhinnasutitta dassetumha tissoiccdi. Usabhassa sarassa trakalamandavasena tisso sutiyo. Dhevatassa sarassa tra mandavasena duve. Chajjassa trakala manda kkalvasena catasso. Gandhrassa ca tath. Majjhimassa trakala kkalvasena tisso. Pacamassa kala kkalvasena duve. Nisdassa trdivasena catasso sutiyo. Icceva sattasu saresu kamato sampiit dvvsati sutiyo siyu. Mghakya pana aath sutibhedo vutto. Vuttahi tattha
Catussuti suvieyyo, majjhimo majjimahito;
dvissuti cpi gandhro, tissuti usabho tath.
Chajjo catussuti eyyo, nisdo dvissut tath;
catussuti dhevato tu, pacamo tissut matoti.
Sabbameta nakasatthato gahetabba.
137. Uccataretydin sutibhede sarpato dasseti. Uccatare rave atyuccadhanimhi tro, trayati bodhayatti tro. Abyatte abyattakkhare madhure sutisukhe kalo, kala made. Gambhre dhanimhi mando. Madi thutimodamadamohasupanagatsu. Mandayate bujjhatenenti mando.
Trdayo tayo vccaligatt tsu. Tro dhani, tr v, tra ruta iccdi. Abyattamadhurasaddo kalo. Tatra kale sukhume kkalsaddo, paccayanto, sa kal v kkal nma, ksaddoyamsattho. Kriydisamatti gtavditapdanysdikriyna, klassa ca samatta layo nma, laya smyagatsu, dhre apaccayo, sabbbhinaynampi smya layoti keci.
138. Dvaya vya. Vi janane, to, atta, va vehaneti v dhtu, , v. Valla savarae, vallate dhanivisesa, vu, vallak, naddi. Vipactipi vya nma. Vipacayatti vipac [vipacayati vitthrayatisadda (cintmaik 7.3)], naddi.
S v sattatant sattahi tanthi visih parivdin nma, parito vadatti parivdin, in. Vdayo cattropi vsmaavcak icceke, tesa mate ssaddassa catunnampi itthiligatthadpakat vieyy, tathpi amarakosena [amara 7.3] virujjhanato tesa mata na gahetabba.
Kahdhi doisahnena kata vajjabhaa vya pokkharo nma, poseti vaheti saddeti pokkharo, kharo, vuddhi, vaavikro ca. Du gamane, i, doi. Kakubho, pasevakotipi pokkharassa nmni. Ka vta kubhati bandhatti kakubho. Pasibbanti tamiti pasevako.
Dvaya pokkharavehake cammani. Vbhva upagacchati yenti upavo. Vehati pokkharanti vehako, vu.
139. tatdipacaka pacagikatriyassa nmni.
140. Cammvanaddhesu cammena bandhanyesu bheriydsu majjhe talekekayuta ekekena talena yutta kumbhathuadaddarikdika triya tata nma, tanotti tata, tanu vitthre. Mahat-divvisesopi [mahatti nradassa v (saddakappaddume)] tatamevti cammvanaddhesti visesana kata. Kumbhasahnatt kumbho ca ta thunanagarasambhtatt thunaceti kumbhathuna. Tadeva kumbhathua, atha v thu abhitthave, kammani o. Kumbho ca so thuo ceti kumbhathuo, thua praeti v dhtvattho. Dara vidraadhesu, dvebhvo, kpubbassikro ca, daddarasadda karotti v daddarik.