Idni paksitabandhassa bheda vadati pajjdin. Aya vuttalakkhao bandho pajjagajjavimissna bhedena gthcuiyatadubhayamissna vasena tidh bhave. Saddo ca attho ceti ca, sahabhva it pattti ca, dosehi vajjit, dose v vajjit yehti ca, pajjaca gajjaca vimissaceti ca viggaho. Iha pajja nma muttakakulakakosakasaghtavasena catuppabheda chandasi niddihavuttavisesaviracita catuppadikagthbandha. Tattha muttaka nma nihitatth sappadhn ek gth, kulaka nma paccekamanihitatth aamaaspekkh ekakriydvrik nngth, kosako nma nnvidhavaanbhmik bhinnakriydvrappavatt sappadhn gthrsi, saghto nma sacykldi-ekavaanbhminissit bhinnakriysamudyena pavatt gth. Gajja nma aniyatapado khyyikkathvasena dvippabhedo sydyantatydyanto vacanappabandho. Misso pana imehi dvhi samisso nakapakaradi ca jtakamldicamp ca. 9. Nibandho cnibandho ca, puna dvidh niruppate;
ta tu ppentyalakr, vindanyatarattana.
9. Eva tippakra bandhasarra vatv idni aathpi dassetumha nibandhocnibandho ca, puna dvidh niruppate iti. Puna bhiyyo yathvutto pajjamayabandho dvidh dvippakrena niruppate nicchyate. Katha? Nibandho ca tadekadesabhtehi muttakdhi cathi saggabandhdivasena bandho ca anibandho ca kevala muttakavasenti eva dvidh niruppate iti pakata. Nanu tassetassa yathvuttavtimayassa sakkaa pkata apabbhaso pescika missaceti pacavidhatta vatv sakkaa nma devatbhs. Pkata catubbidha sakkaehi vaaattamattena uppannatt mahindasindhavdi tabbhava, tassama hiriharakamaldi, mahrahdidesapasiddha desya, tabbhavdhi sammissa missa. bhrdna vc apabbhaso, so ca pkata viya catubbidho, tividho ca ngara-upangaravuddhabhedena. Piscna vacana pescika. Sabbesa vasena missanti sakkadna lakkhaa vutta. Tath sigrappadhnanaccasakhtalsydna paipdakatthena lsydikamabhinayappadhnatt dassanya, itara kabba savanyanti duvidha vutta, eva pubbcariyehi bhsbhedena vutta pacavidhatta, viniyogabhedena vutta duvidhattaca idha kasm na vuttanti? Sacca, tathpi tadevamidhnupayogitya na vuttanti veditabba. Evamalakrdhihnabhvena pahama bandhasarra dassetv idni hrakeyrdin purisasarramiva bandhasarra saddlakra-atthlakrehi vindanyatara hotti dassetumha ta tu iccdi. Tusaddo visesavacanicchya. Ta bandhasarra tu alakr alakariyati ta bandhasarrametehti pasddayo saddlakr, sabhvavutydayo atthlakr ca vindanyatarattana atisayena vindanyabhva assdanyabhva ppenti nayanti. Sabbath niddosabhtna saddatthna aamanurpato sahitabhvena paramya vaapokkharatya samanngata tdisapurisasarramiva vindanyampi samna alakrehi pasdhite sati accantameva vindanya siyti adhippyo.
9. Punapi tasseva bandhassa bheda kathetu nibandho cdimha. Puna nibandho ca muttakdhi cathi avinbhvato mahkabbdisabhvena nirantara katv bandho ca anibandho ca kevala mahkabbdisabhvena muttakatt anirantara katv bandho cti sova bandho dvidh niruppate nicchyate. Punapi so bandho sakkaapkata-apabbha sapescikamissabhsbhedena pacavidho. Sigrapadhnanaccasakhtalsydna dassanappadhnatt tdisa naccadassanya, tadaa kabba savanyamiti vaajanabhedato duvidho ca hoti. So sabbopi payojanbhvato iha na gahito. Tattha sakkaa nma devatbhs. Tato kehici akkharehi bhinna pkata nma. Ta pana tabbhavatassamadesiyamissavasena catubbidha hoti. Tattha sakkaato vaaattamattena nibbatta tabbhava nma, ta mahindasindhavdi. Tassama hiriharakamaldi. Dese pasiddha desiya. Missa nma tabbhavdhi sammissa. Apabbhaso nma goplakdna vc, so ca tabbhavdhi catubbidho, ngara-upangaravuddhabhedena tividho ca hoti. Piscna vacana pescika. Tehi sakkadhi sammissa missa nma hoti. Idni disappabhedavantabandhassa alakrena sobhanatta vattu ta tuccdimha. Ta tu ta pana vuttappakra bandhasarra alakr pasddisaddlakr, sabhvavutydi-atthlakr ca vindanyatarattana atisayapasdanyatta ppenti. Nirantara bandho nibandhoti ca, na nibandho anibandhoti ca, atisayena vindanyo vindanyataro, tassa bhvo vindanyatarattananti ca viggaho.
10. Anavajja mukhambhoja-manavajj ca bhrat;
alakatva sobhante, ki nute niralakat?
10. Tameva samattheti anavajja miccdin. Anavajja aamanurpdhikatanettakadi-avayavena piakatilakakakdyanhatya ca sundarabhvato agarahita mukhambhoja vadanravindaca tath anavajj paddidosnabhibhtya sundarabhvena agarahit bhrat ca v upacrato tappaipdanyo attho cti ete alakatva mukha tilakatakdinlakrena, saddatth saddlakra-atthlakrehi pasdhit sajjit eva, niralakat tath apasdhit asajjit sobhante ki nu, na sobhantevti vitakkemti attho. Nuiti vitakke.
10. Tameva anavajja miccdin samattheti. Vaasahndi-avayavasampattiy ca piakatilakakakdidosarahitatt ca anindita mukhambhojaca anavajj padadosavkyadosa-atthadosehi amissatt agarahit bhrat v ca abhedopacrena tappaipdanyattho cti ime alakatva kualatilakdi-bharaehi ca saddlakra-atthlakrehi ca sajjit eva, niralakat tehi avibhsit sobhante ki nu, na sobhanteti mae. Natthi avajjamassti ca, mukhameva ambhojamiti ca viggaho. Kimiti paisedhe, nuiti vitakketi.
11. Vin gurpadesa ta, blolakattumicchati;
samppue na vihi, hassabhva katha nu so?
11. Alakaraaca tesa vin gurpadesena karonto vin pahsa npara visesamadhigacchatti dassetu sileslakramha vinti-di. Gurna pasdhanopyopadesakna, alakrakraopyopadesakna v upadesa ettha eva kate sobheyyti upadisana vin pariccajja mukhassa, bandhassa ca alakaranabhiatya blo aako yo koci puggalo ta mukha, bandha v alakattu anurpavasena sajjetu icchati adhippeti, so tdiso aapuggalo vihi tabbidhi paitajanehi hassabhva avahsa katha kena pakrena na samppueyya. Kimida aapurisena kariyatti hasantevti adhippyo. Nuiti vitakke.
11. Idni paddidosarahitabandhasarrassa alakrehi bhsanamapi gurpadesasahitameva sehanti dassetu vin gurpadesa miccdisileslakramha. Blo mukhdisarrlakre, bandhlakre v asamattho yo koci gurpadesa vin sarrlakrakaraassa, bandhlakrakaraassa v anurpopadesamantarena ta sarra, bandha v alakattu tilakatakdhi, saddlakra-atthlakrehi v sajjetu icchati ce, so vihi tadubhayahi hassabhva avahasitabbata katha na samppue, pputyeva, tasm gurhi sdarato uggahitv kattabbanti bhvo.
12. Ganthopi kavivcna-malakrappaksako;
yti tabbacanyatta, tabbohrpacrato.
12. Nanu saddagamm, atthagamm ca alakrti gantho kathanti ha ganthopti-di. Kavivcna kavippayogna samudyarpna, paipdanyatya tabbacanynaca atthna alakrappaksako alakrna yathvuttna vibhvito ganthopi kiriykappasakhta satthampi tabbacanyatta tena alakrasaddena vccata yti upagacchati. Kinti ha tabbohrpacratoti. Tassa katavohrassa alakrasaddassa, tasmi v maanavisese pavattassa alakravohrassa upacaraa soyamityabhedena parikappana upacro. Kasm? Paipdanyapaipdakna abhedavasena krae kryassa upacariyatoti adhippyo.
12. Idni saddlakra-atthlakragantho kathamalakroti ha ganthoccdi. Kavivcna kavhi vuttavkyasakhtna, upacrato tappaipdanya-atthasakhtnaca kavippayogna alakrappaksako saddatthlakrappaksako gantho-api kiriykappasakhta satthampi tabbohrpacrato tassa alakroti katavohrassa alakrasaddassa krae krypacrena tabbacanyatta tena alakrasaddena vattabbata yti. Apisaddo alakramapekkhati. Alakre pakseti, alakrna v paksakoti ca, tena vacanyo, tassa bhvoti ca viggaho. Ettha bhvoti vccavcakasambandho. Tassa sadddi-alakrassa vohroti ca, tabbohrassa alakrasaddassa upacroti ca vkyanti.
13. Dvippakr alakr, tattha saddatthabhedato;
saddatth bandhanmva, tasajjitatadvali.
13. Idni yathvutta-alakrna pabheda, tappasakaca tabandhasarraca heh vuttampi ekato sambandhetv dassetu dvippakrdi raddha. Tattha tasmi kiriykappasakhte ganthe, tasmi v bandhlakrdhikre alakr yathvutt dvippakr honti. Katha? Saddabhedato, atthabhedato ca, saddlakr atthlakrti alakr dvippakr hontti attho. Yesa bhedena te dvippakr, te sadd, atth ca. Bandho iti vutta nma yass valiy s bandhanm eva. Tasajjitatadvali tehi alakrehi sajjit paksit tasajjit, tesa saddatthna vali samudy, mahvkya, antaravkya v. Paripuo bandho mahvkya, muttakdayovayav antaravkyni, tasajjitatadvalika pasiddhabhvena anuvaditv appasiddh saddatth vidhyante.
13. Idni yathvutta-alakrna avuttabhedaca taddhrdhikata yathvuttabandhasarraca ekato dassetu dvippakreccdimha. Tattha tasmi kiriykappasakhte alakraganthe, no ce, alakrdhikre v alakr vakkhamnlakr saddatthabhedato saddlakra-atthlakrabhedena dvippakr honti, yesa bhedena alakr bhinn, te saddatth bandhanmva. Tasajjitatadvali tehi saddatthlakrehi alakat, tesa saddatthna mahkabbdisamudyarp paipibandhoti vutta hoti. Bandho iti nma yasseti ca, tehi saddatthlakrehi sajjitti ca, tesa saddatthna valti ca samso.
14. Gulakrasayutt, api dosalavakit;
pasasiy na vihi, s ka viya tdis.
14. Eva guena alakrena sajjitpi s saddatthvali appakenapi dosena sayutt sat asamphusitabbva vihi siyti dassetumha gua iccdi. Saddlakrkhyena guena, atthlakrena ca sayuttpi visesena sajjitpi saddatthvali dosalavena dosalesenpi akit abhilachit sat vihi guadosavibhgavidhi paitapurisehi na pasasiy neva pasasitabb. Kviyti ha ka viyatdisti. Yath hi ka dasavassik sannaddhayobbanbhimukhabhvena jananayanamanovilubbhinguena, bharaavisesena clakat kenaci kuhadosalesena akit vina asamphusany siy, pagevpar, evameva saddatthvalipi appakenapi saddarpena, atthalakkhaena ca dosena kuhakappena vajjany eva vina, pageva bahunti vutta hoti.
14. Eva saddatthna gubhtehi alakrehi sajjit saddatthvali kenaci paddidosena abhilakkhit ce, appasatthti dassento gulakriccdimha. Gulakrasayutt api saddlakrasakhtaguena, atthlakrena ca visesena yuttpi s saddatthvali dosalavakit padadosdin aumattenapi dosena akit yutt sahit tdis gulakrasayuttpi dosalavakit ka viya dasavassik yobbanappatt vanitva vihi guadosaparikkhakehi na pasasiy na pasasitabb. Yath hi dasavassik itth piyasabhvasahit manuehi guehi, sobhannurpagveyydi-bharaavisesehi yuttpi dissamnena kenaci setakuhalavena yutt samn guadosaparikkhakehi dassany na hoti, eva vuttappakrpi bandhapaddhati kuhatulyena kenaci paddidosena yutt vihi assdanyti adhippyo. Dosna lavo, tena akitti ca, s viya dissatti tdsti ca viggaho.
15. Tena dosanirsova, mahusshena sdhiyo;
niddos sabbath sya, sagu na bhaveyya ki.
15. Yato eva, tena tasm kra mahusshena mahat vymena dosna padadosdnamanatthanimittna nirsova satthadihiy satthappabhvato pariccgoyeva sdhiyo sdhetabbo, vihti seso. Eva dosanirse ko guo upalabbhatti ce. Sabbath sabbappakrena niddos dosehi niggat sya saddatthvali sagu saddlakrasakhtehi guehi sahit na bhaveyya ki, bhavatyeva, guarahita taalakatamanupdeyya siyti adhippyo.
15. Tena yato dosayutt vihi anupdeyy, tasm mahusshena adhikavymena dosanirsova padadosdna nirkaraameva sdhiyo anekasatthavisayya paya vihi sdhetabbo, eva sati sabbath sabbkrena niddos dosarahit s aya saddatthvali sagu saddlakrasakhtehi guehi yutt na bhaveyya ki, guayutt bhaveyyti adhippyo. Dosna nirsoti ca, natthi dos etiss, niggat dosehi vti ca, saha guehi vattamnti ca viggaho.
16. Slakraviyuttpi, guayutt manohar;
niddos dosarahit, guayutt vadh viya.
16. Kikraamevabhto dosapariccgena gudnena bandhoti ha slakreccdi. S saddatthvali alakrehi viyuttpi sat niddos sabbappakrena dosehi niggat guehi saddlakrasakhtehi sayutt jannamnandasandohbhisandanekahetutya mano harati attano santikamkahatti manohar hotti. Tatthodharaamha dosarahit guayutt vadh viyti. Yath yena kenacipi dosena virahit vadh manpacritdhi guavisesehi sayutt sat kenaci bharaena amait apasdhitpi kinnma madhur kavna pasdhana kinnma manohar hoti, evamaya saddatthvalipi manohar hotti attho.
16. Idni dosapariccgena gudne payojana dasseti slakraviyutteccdin. S saddatthvali alakrehi viyutt satpi niddos sabbappakrena dosarahit guayutt tatoyeva gubht saddlakrena yutt dosarahit dubbaadussahndidosehi pariccatt guayutt hadayagamaguayutt vadh viya agan viya manohar sdhujane rdheti.
17. Pade vkye tadatthe ca, dos ye vividh mat;
sodharaametesa, lakkhaa kathaymyaha.
17. Yato eva gulakrasayuttyapi dosalavakitya vinamandarayat, alakraviyuttpi dosbhvena guayuttya manoharat, evamanatthvahasspi dosassa pariharitabbat satthadihiy, tasm te dose dassetu paijnti padeti-din. Tesa padna vkyna attho tadattho, tasmi. Udharyati lakkhyabhventi udharaa, saha udharaehti sodharaa. Lakkhiyati lakkhiyamanenti lakkhaa.
17. Eva alakrayuttpi appakena dosena yuttabandhassa anupdeyyatt, alakra-alakarae asatipi dosarahite vihi updeyyatt ca mukhyassa dosaparihrassa avassa kattabbatt idni adhigatadose dassetu paijnti pade vkyeccdin. Pade nmdicatubbidhapade ca, vkye sydyantatydyantna cayo vkya sakrakakiriyti vuttalakkhae vkye ca, tadatthe ca tesa padavkyna atthe ca vividh anekappakr ye dos vihi dosabhvena mat eyy, etesa paddidosna sodharaa udharaasahita lakkhaa aha kathaymi. Ettha ca
Pada catubbidha vutta, nmkhytopasaggika;
niptakaca tahi, asso khalvbhidhvatti [rpabhiddhikya nmakae].
Vuttaniymena pada tva dahabba. Udharyanti lakkhiyabhventi udharanti ca, saha udharaenti sodharaanti ca, lakkhyati lakkhiyamanenti ca viggaho.