7. Niggahtantapulliganmikapadaml
Atha pubbcariyamata purecara katv niggahtantapulligna bhavanta karontaiccdikassa pakatirpassa nmikapadamla vakkhma
Gaccha maha cara tiha, dada bhuja sua paca;
jaya jara cava mya, sara kubba japa vaja.
Gaccha, gacchanto, gacchant. Gacchanta, gacchante. Gacchat, gacchantehi, gacchanteti. Gacchato, gacchantassa, gacchantna, gacchata. Gacchat, gacchantehi, gacchantebhi. Gacchato, gacchantassa, gacchantna, gacchata. Gacchati, gacchantesu. Bho gaccha, bho gacch, bhavanto gacchanto. Gacchdni ani ca tasadisna eva eyynti yamakamahtheramata. Kicpettha tatiyekavacanahndsu gacchantena, gacchant, gacchantasm, gacchantamh, gacchantasmi, gacchantamhti imni padni ngatni, tathpi tattha tattha payogadassanato gahetabbni. Tatra yamakamahtherena lapanavacanahneyeva gacchanto, mahanto, carantoti-dna bahuvacanatta kathita, paccattavacanahne ekavacanatta. Kehici pana paccattavacanahne ekavacanabahuvacanatta, lapanavacanahne bahuvacanattayeva kathita. Gaccha, maha, caranti-dna pana lapanahne ekavacanatta. Maya pana buddhavacane aneksu chakathsu gacchanto, mahantoti-dna bahuvacanappayogna gaccha, mahaiccdnaca snusrlapanekavacanappayogna adassanato gacchanto bhradvjo. Sa gaccha na nivattati. Mahanto lokasannivsoti-dna pana paccattekavacanappayognaeva dassanato tdisni rpni anijjhnakkhamni viya mama. Niruttipiake paccattlapanahne mahanto, bhavanto, carantoti-dna bahuvacanattameva kathita, na ekavacanatta. Tath hi tattha maha bhava cara tihanti gtha vatv maha tihati, mahanto tihantti ca, bho mah, bhavanto mahantoti ca, bhava tihati, bhavanto tihantti ca di vutta. Ettha pana bhava, bhavantoti padni yattha honto hontti kriyattha na vadanti, tattha bhava kaccno. M bhavanto eva avacutthti-dsu viya aasmi atthe patanato ekavacanabahuvacanni bhavanti, tasm santo sappuris loketi ettha santoti padassa viya arahanto sammsambuddhti ettha arahantoti padassa viya ca bhavantoti padassa bahuvacanatta nijjhnakkhama. Mahanto, caranto, tihantoti-dna pana bahuvacanatta na nijjhnakkhama viya amhe paibhti. Na hi katthacipi santo, arahanto, bhavantoti padavajjitna gacchanto, mahanto, carantoti-dna anekapadasatna bahuvacanantatpayoge passma. Tath hi
Bavhatte katthaci hne, jnamiccdayo yath;
dissanti neva bavhatte, gacchanto iti-dayo.
Bavhatte katthaci hne, santo iccdayopi ca;
dissanti neva bavhatte, gacchanto iti-dayo.
Arahantoti bavhatte, ekanteneva dissati;
neva dissanti bavhatte, gacchanto iti-dayo.
Anekasataphesu, viharantoti-dsu;
ekassapi bahukatte, pavatti na tu dissati.
Bahuvacananayena, gacchantoti padassa hi;
gahae sati bahavo, dos dissanti saccato.
Yathekamhi ghare dahe, dah smpik ghar;
tath bavhattavcitte, gacchantoti padassa tu.
Viharantoti-dna, bavhattavcit siy;
rpanayo aniho ca, gahetabbo anekadh.
Eva santepi yasm niruttipiaka nma pabhinnapaisambhidena mahkhsavena mahkaccyanena katanti loke pasiddha, tasm ida hna punappuna upaparikkhitabba. Kicpettha there gravena eva vutta, tathpi pinaya garu katv dihenekavacananayena adiho bahuvacananayo chaetabbo. Eva sati niggahtantesu nayo sobhano bhavati. Aya pana amhka ruci
Bhava kara araha sa, maha iti padni tu;
visadisni sambhonti, aamaanti lakkhaye.
Gaccha cara dada tiha, cintaya bhvaya vada;
jna passanti-dni, sadisni bhavanti hi.
Tatra jnanti-dni, katthaci parivattare;
vibhattiligavacana-vasenti vibhvaye.
Tatra tva bhavantasaddassa nmikapadaml vuccati bhavasaddo hi vahanto, hontoti atthepi vadati. Tesa vasena aya nmikapadaml. Bhava, bhavanto, bhavant. Bhavanta, bhavante. Bhavantena, bhavantehi, bhavantebhi. Bhavantassa, bhavantna. Bhavant, bhavantasm, bhavantamh, bhavantehi, bhavantebhi. Bhavantassa, bhavantna. Bhavante, bhavantasmi, bhavantamhi, bhavantesu. He bhavanta, he bhavant. Tattha bhava, bhavantoti-dna vahantohontoti-din attho dahabbo. Tath hi suvijno bhava hoti. Dhammakmo bhava hoti. Rj bhavanto nnsampatthi modati. Kuradaho gagya ekbaddho, gagya praakle gagodakena prati, udake mand bhavante dahato udaka gagya otaratti payog bhavanti, tasm aya nmikapadaml srato paccetabb. Ettha bhavasaddamatta vajjetv gacchamnacaramnasadddsu viya bhavantasadde bhavanto, bhavantti purisanayopi labbhati, napusakalige vattabbe bhavanta, bhavantnti cittanayopi labbhati. Eva vahanabhavanatthavcakassa bhavantasaddassa nmikapadaml veditabb. Ayaca viseso bhavantoti pada vahanabhavanatthato aatthe vattamna bahuvacanameva hoti, yath bhavanto gacchantti. Vahanabhavanatthesu vattamna ekavacanameva. Atrime payog anupubbena bhavanto viuta pputi. Samaena nma disesu kammesu abyvaena bhavitabba, eva bhavanto hi samao susamao assti. Bhava iti pada pana ubhayatthpi ekavacanameva, tasm idni bhava nando. Bhavanto gacchanti, appasadd bhavanto hontu, m bhonto saddamakatthti evamdipayogadassanavasena vohravisese pavatta aa attha paicca aparpi nmikapadaml vuccate Bhava, bhavanto, bhonto. Bhavanta, bhavante. Bhavat, bhot, bhavantena, bhavantehi, bhavantebhi. Bhavato, bhoto, bhavantassa, bhavantna, bhavata. Bhavat, bhot, bhavantehi, bhavantebhi. Bhavato, bhoto, bhavantassa, bhavantna, bhavata. Bhavati, bhavante, bhavantasmi, bhavantamhi, bhavantesu. Bho, bhavanto, bhonto iti. Ettha pana bhoiccdni ti padni yasm vohravisesapavattni lapanapadni honti, tasm vuso, bhanteti padni viya bhosadddi-upapadavantni na bhavanti, bho purisa, bhavanto brhma, bhonto sama, bho rjaiccdsu hi purisasadddayoyeva bhosadddi upapadavanto bhavanti. Idha ca bhava nandoti ettha bhavasaddena samnatthni bho, bhavanto, bhontoti padni vuttni, na pana dhammakmo bhava hotti ettha bhavasaddena samnatthni. Pahamasmihi naye vahanatthavasena bho bhavanta, bhavanto bhavant, bhonto bhavantti bhosadddayo lapanapadna upapadni bhavanti, na dutiyasmi naye. meitavasena pana bho bho, bhavanto bhavanto, bhonto bhontoti padni bhavanti yath bhante bhanteti. Atrida bhdhtuvasena sakhepato pinidassana kasm bhava vijjanamaraanissito. Katha panha bho ta bhavanta gotama jnissmi. Eva bhoti kho ambaho mavo brhmaassa pokkharastissa paissutv. M bhavanto eva avacuttha. Ima bhonto nismetha. Eva bho purisa jnhi, ppadhamm asaat iccevamdi. Ettha bhavaiccdni bhdhtumayni nmapadnti veditabbni. Apica tesu bho, bhavanto, bhontoti imni niptapadnipi hontti vavatthapetabba. Bho puristi-dsu tesa niptniptabhve vivdo na karayo. Kaccyanasmihi bho ge tti vutta. Aattha pana mantanatthe niptoti-di vutta. Tath hi niruttimajsya vutta bhotida mantanatthe nipto. So na kevala ekavacanameva hoti, atha kho bahuvacanampi hotti bho puristi bahuvacanappayogopi gahito. Bhavantoti pada pana bahuvacanameva hotti puristi puna vuttanti. Piyahi ahakathsu ca niptabhto bhosaddo ekavacanabahuvacanavasena dvidh dissati, itare pana bahuvacanavaseneva dissanti. Tesa tu niptapadatte rpanipphdanakicca natthi. Tesu bhosaddassa niptapadatt haccabhsite nijjvlapane itthiligavisayo ummujja bho puthusile, pariplava bho puthusileti payogopi dissati. Atrim bhosaddassa pavattiparidpan gthyo
Ito bho sugati gaccha, manussna sahabyata;
evamdsu bhosaddo, ekavacanako mato.
Passatha bho ima kula-puttamiccevamdisu;
bahuvacanako eso, bhosaddoti vibhvaye.
Puggallapane ceva, dhammasslapanepi ca;
nijjvlapane cti, bhosaddo tsu dissati.
Tatra dhammlapanamhi, ekavacova labbhati;
itaresu siy deka-vaco bahuvacopi ca.
Nicchitabba gupada, dhammasslapane dhuva;
acchariya vata bhoti, idamettha nidassana.
Icchitabba gupada, puggallapane pana;
eva bho purisa jnhi, idamettha nidassana.
Gupada asantampi, puggallapanamhi tu;
ajjhharitv pvade, attha bho ehidisu.
Ghadna lapana, nijjvlapana bhave;
jvava lokiy loke, lapanti kadci tu.
Nijjvlapana appa, atthavipane siy;
ummujja bho puthusile, iti pi nidassana.
Ettha ligavipallsa, keci icchanti pait;
tesa matena bhotti, liga viparimaye.
Atha v pana bhosaddo, nipto sopada viya;
tasm virodhat nssa, tilige vacanadvaye.
Eva santepi bhosaddo, dviligeyeva pyato;
yasm diho tato vi, dviligeyeva ta vade.
Itthiligamhi sampatte, bhoti iti payojaye;
evavidha payogahi, suppayoga budhbravu.
Yajjeva duppayogava, siy tumhehi dassita;
ummujja bho puthusile, icchaccapadanti ce.
Duppayoga na ta yasm, vohrakusalena ve;
jinena bhsite dhamme, duppayog na vijjare.
Itthiligassa visaye, bhotisaddappayojana;
kavna pemanyanti, may evamudrita.
Eva bhavantasaddassa nmikapadaml pinaynurpa dvidh vibhatt vahanabhavanatthatadaatthavasena.