Saro, sar. Sara, saro, sare. Saras, sarena, sarehi, sarebhi. Saraso, sarassa, sarna. Sar, sarasm, saramh, sarehi, sarebhi. Saraso, sarassa, sarna. Sarasi, sare, sarasmi, saramhi, saresu. Bho sara, bhavanto sar, bho sar iti v. Vayo, vay. Vaya, vaye. Vayena, vayehi, vayebhti purisanayena e yyo. Aya purisanaye sabbath pavihassa parihnivcakassa vayasaddassa nmikapadaml. Aya pana purisanaye ekadesena pavihassa manogaapakkhikassa yukohsavcakassa vayasaddassa nmikapadaml vayo, vay. Vaya, vayo, vaye. Vayas, vayena, vayehi, vayebhti mananayena eyyo. Tassa ceto paissosi, arae luddagocaro. Cet hanisu vedabba. Ceto, cet. Ceta, cete. Cetena, cetehi, cetebhti purisanayena eyyo. Aya purisanaye sabbath pavihassa paattivcakassa cetasaddassa nmikapadaml. Aya pana purisanaye ekadesena pavihassa cittavcakassa cetasaddassa nmikapadaml ceto, cet. Ceta, ceto, cete. Cetas, cetena, cetehi, cetebhti mananayena eyyo. Yaso kulaputto, yasa kulaputta, yasena kulaputtenti ekavacanavasena purisanayena yojetabb, ekavacanaputhuvacanavasena v. Eva knici okrantapadni purisanaye sabbath pavihni ca honti, ekadesena pavihni cti imin nayena sabbapadni pacakkhun upaparikkhitv viseso veditabbo. Avisesauno hi evamdivibhga ajnant ya v ta v byajana ropent yathdhippeta attha virdhenti, tasm yo ettha amhehi paksito vibhgo, so saddhsampannehi kulaputtehi sakkaccamuggahetabbo. Katamni knici okrantapadni purisanaye ekadesena pavihni ca ekadesena na pavihni ca? Mano vaco tejosadddayo ceva ayyasaddo ca, tatra manasadddna nmikapadaml heh vibhvit. Ayyasaddassa pana nmikapadamlya ayyo, ayy. Ayya, ayyeti purisanayena vatv lapanahne bho ayya, bho ayyoti dve ekavacanni, bhavanto ayy, bhavanto ayyoti dve bahuvacanni ca vattabbni. Ettha ayyo iti saddo paccattavacanabhve ekavacana, lapanavacanabhve ekavacanaceva bahuvacanaca. Tatrime payog ayyo kira sgato ambatitthikena ngena sagmesi, pivatu bhante ayyo sgato kpotika pasannanti evamdni ayyosaddassa paccattekavacanappayogni, atha kho s itth ta purisa etadavoca nyyo so bhikkhu ma nippesi, apica ahameva tena bhikkhun gacchmi, akrako so bhikkhu, gaccha khampehti evamdni ayyosaddassa lapanekavacanappayogni, ethayyo rjavasati, nisditv sutha me. Etha maya ayyo samaesu sakyaputtiyesu pabbajissmti evamdni ayyosaddassa lapanabahuvacanappayogni. Bhavati catra
Ayyo iti aya saddo, paccattekavaco bhave;
lapane bahuvaco, bhave ekavacopi ca
Eva knici okrantapadni purisanaye ekadesena pavihni ca honti ekadesena na pavihni ca.
Katamni knici okrantapadni purisanaye sabbath appavihni? Gosaddoyeva. Gosaddassa hi aya nmikapadaml Go, gvo, gavo. Gvu, gva, gava, gvo, gavo. Gvena, gavena, gohi, gobhi. Gvassa, gavassa, gava, gunna, gona. Gv, gvasm, gvamh, gav, gavasm, gavamh, gohi, gobhi. Gvassa, gavassa, gava, gunna, gona. Gve, gvasmi, gvamhi, gave, gavasmi gavamhi, gvesu, gavesu, gosu. Bho go, bhavanto gvo, gavo. Aya purisanaye sabbath appavihassa gosaddassa nmikapadaml. Nanu ca bho gosaddo attan sambhtagoasaddamlvasena purisanaye ekadesena paviho ceva ekadesena na paviho cti? Sacca. Goasaddo gosaddavasena sambhtopi vatticchnupubbik saddapaipattti vacanato gosaddato visu amhehi gahetv purisanaye pakkhitto. Tassa hi visu gahae yutti dissati sydsu ekkreneva tihanato, tasm gosaddato sambhtampi goasadda anapekkhitv suddha gosaddameva gahetv purisanaye sabbath gosaddassa appavihat vutt. Nanu ca bho paccattavacanabhto goiti saddo purisoti saddena sadisatt purisanaye ekadesena pavihoti? Tanna, gosaddo hi niccamokranto, na purisasadddayo viya pahama akrantabhve hatv pacch pailaddhokrantaho. Teneva hi paccattavacanahnepi lapanavacanahnepi goicceva tihati. Yadi paccattavacanatta paicca gosaddassa purisanaye ekadesena pavihat icchitabb, knici okrantapadnti eva vutt okrantakath kamattha dpeyya, nipphalva s kath siy, tasm amhehi yathvutto nayoyeva yasmantehi manasi ktabbo. Eva gosaddassa purisanaye sabbath appavihat dahabb. Kecettha eva puccheyyu gosaddassa tva go, gvo, gavo. Gvu, gva, gava iccdin nayena purisanaye sabbath appavihat amhehi t, jaraggava pugavdisadd pana kutra naye pavihti? Tesa eva byktabba jaraggava pugavdisadd sabbathpi purisanaye pavihti. Tath hi tesa gosaddato aya viseso, jaranto ca so go cti jaraggavo. Ettha nakralopo takrassa ca gakratta bhavati samsapadatt, samse ca simhi pare gosaddassokrassa avdeso labbhati, tasm piya visena jaraggavoti ekavacanarpa dissati. Tath hi aattha anupapadatt gavoiti bahuvacanapadayeva dissati. Idha pana sopapadatt samsapadabhvamgamma jaraggavoti ekavacanapadayeva dissati. Tath hi jaraggavoti ettha jarant ca te gavo cti eva bahuvacanavasena nibbacanyat na labbhati lokasaketavasena ekasmi atthe nirhattti. Jaraggavo, jaraggav. Jaraggava, jaraggave. Jaraggaventi purisanayena nmikapadaml yojetabb. Esa nayo pugavo sakyapugavoti-dsupi. Tatra pugavoti gunna ythapati nisabhasakhto usabho. Yo piya muhuttajtova yath gavapati, samehi pdehi phus vasundharanti ca gavace taramnna, uju gacchati pugavoti ca gato. disesu pana hnesu keci pum ca so go cti pugavoti vacanattha bhaanti. Maya pana padhne nirho aya saddoti vacanattha na bhama. Na hi pukokiloti-disaddna kokildna pumbhvappaksanamatte samatthat viya imassa pumbhvappaksanamatte samatthat sambhavati, atha kho padhnabhvappaksane ca samatthat sambhavati. Tena sakyapugavoti-dsu nisabhasakhto pugavo viyti pugavo, sakyna, sakyesu v pugavo sakyapugavoti-din samsapadattho gahetabbo. Atha v uttarapadatte hitna shabyagghangdisaddna sehavcakatt sakyapugavoti-dna sakyasehoti-din attho gahetabbo. Iti sabbathpi purisanaye pavattanato jaraggava pugavdisaddna gosaddassa padamlato visadisapadamlat vavatthapetabb. Gosaddassa pana purisanaye sabbath appavihat ca vavatthapetabb. pasadde cariyna ligavacanavasena matibhedo vijjati, tasm tamatena tassa purisanaye sabbath appavihat bhavati. Aguttarpesti piy ahakathya mahiy pana nadiy uttarena poti vutta, kya pana ta ulligitv mahiy nadiy po tassa janapadassa uttarena honti, tsa avidratt so janapado uttarpoti vutta. Eva pasaddassa ekantena itthiligat bahuvacanat ca cariyehi icchit, tesa mate poiti itthilige pahambahuvacanarpe honte dutiytatiypacamsattamna bahuvacanarpni kdisni siyu. Tath hi purise, purisehi purisebhi purisesti rpavato pulligassa viya okrantitthiligassa ekraehi krdiyuttni rpni katthacipi na dissanti. Ato tesa mate padamlnayo atva dukkaro.
pasaddassa garavo, saddasatthanaya pati;
bahuvacanatacitthi-ligabhvaca abravu.
Iccpasaddassa itthiligabahuvacanantat veyykarana mata nissya anumatti veditabb. Ahasliniya pana po iti saddassa napusakaligekavacanavasena vutto payogo diho omatta pana po adhimattapathavgatika jtanti. Jtakapiya tu tassekavacanantat dih. Tath hi suci sugandha salila, po tatthbhisandatti. Imasmi padese po iti saddo ekavacanahne hito diho. Kecettha vadeyyu poti sakha gata salila suci sugandha hutv tattha abhisandatti salilasaddavasena ekavacanappayogo kato, na nmasaddavasena. pasaddo hi ekantenitthiligo ceva bahuvacananto ca. Tath hi po tatthbhisandantti bahuvacanavasena tappayogo vattabbopi chandnurakkhaattha vacanavipallsavasena niddihoti. Tanna, po tatthbhisandareti vattu sakkueyyatt tni ajja padissareti bahuvacanappayog viya. Yasm eva na vutta, yasm ca pana piya po labbhati, tejo labbhati, vyo labbhatti ekavacanappayogo dissati, tasm poti saddassa ekavacanantat paccakkhato dihti. Athpi ce vadeyyu nanu piyayeva tassa bahuvacanantat paccakkhato dih po ca dev pathav ca, tejo vyo tadgamunti? Tampi na. Ettha hi devti sadda apekkhitv gamunti bahuvacanappayogo kato, na poti sadda. Yadi poti sadda sandhya bahuvacanappayogo kato siy, pathavti tejoti vyoti ca saddampi sandhya bahuvacanappayogo kato siy Eva sante pathav tejo vyosaddpi bahuvacanakabhvampajjeyyu, na pana pajjanti. Na hete bahuvacanak, atha kho ekavacanak eva. Rhvasena te pavatt pakati-pdsu atthesu appavattanato. Tath hi pokasidsu parikamma katv nibbatt dev rammaavasena poti-dinma labhantti. Eva vuttpi te eva vadeyyu nanu ca bho aguttarpesti bahuvacanapi dissatti? Te vattabb asampathamavati tumhe, na hi tumhe saddappavatti jntha, aguttarpesti bahuvacana pana kursu agesu agna magadhnanti-dni bahuvacanni viya rhvasena ekasspi janapadassa vutta, na pasakhta attha sandhya. Aguttarpesti ettha hi pasakhto attho upasajjanbhto, pulligabahuvacanena pana vutto janapadasakhto atthoyeva padhno gatasamao saghrmoti ettha samaasakhta attha upasajjanaka katv pavattassa gatasamaasaddassa saghrmasakhto attho viya, tasm pasakhta attha gahetv yo aguttarpo nma janapado, tasmi aguttarpesu janapadeti attho veditabbo. Tath hi aguttarpesu viharati paa nma agna nigamoti pi dissati. Tattha uttarena mahmahiy nadiy po yesa te uttarp, ag ca te uttarp cti aguttarp, tesu aguttarpesu. Eva ekasmi janapadeyeva bahuvacana na pasakhte atthe, tena ahakathya vutta tasmi aguttarpesu janapadeti. Eva vutt te niruttar bhavissanti.