18. Cattlsanipto
1. Mahkassapattheragthvaan
Cattlsanipte na gaena purakkhatoti-dik yasmato mahkassapattherassa gth. K uppatti? Aya kira padumuttarassa bhagavato kle hasavatnagare vedeho nma astikoivibhavo kuumbiko ahosi. So buddhammako, dhammammako, saghammako upsako hutv viharanto ekasmi uposathadivase ptova subhojana bhujitv uposathagni adhihya gandhapupphdni gahetv vihra gantv satthra pjetv vanditv ekamanta nisdi. Tasmica khae satth mahnisabhatthera nma tatiyasvaka etadagga, bhikkhave, mama svakna bhikkhna dhutavdna, yadida nisabhoti etadagge hapesi. Upsako ta sutv pasanno dhammakathvasne mahjane uhya gate satthra vanditv sve mayha bhikkha adhivsethti nimantesi. Mah kho, upsaka bhikkhusaghoti. Kittako, bhanteti? Ahasahibhikkhusatasahassanti. Bhante, eka smaerampi vihre asesetv mayha bhikkha adhivsethti. Satth adhivsesi. Upsako satthu adhivsana viditv geha gantv mahdna sajjetv punadivase satthu kla rocpesi. Satth pattacvaramdya bhikkhusaghaparivuto upsakassa ghara gantv paattsane nisinno dakkhiodakvasne ygu-dni sampaicchanto bhattavissagga aksi. Upsakopi satthu santike nisdi. Tasmi antare mahnisabhatthero piya caranto tameva vthi paipajji. Upsako disv uhya gantv thera vanditv patta, bhante, dethti ha. Thero patta adsi. Bhante, idheva pavisatha, satthpi gehe nisinnoti. Na vaissati, upsakti. So therassa patta gahetv piaptassa pretv adsi. Tato thera anugantv nivatto satthu santike nisditv evamha mahnisabhatthero, bhante, satthpi gehe nisinnoti vuttepi pavisitu na icchi, atthi nu kho etassa tumhka guehi atirekaguoti. Buddhnaca vaamacchera nma natthi, tasm satth evamha upsaka, maya bhikkha gamayamn gehe nisdma, so pana bhikkhu na eva nisditv bhikkha udikkhati, maya gmantasensane vasma, so araasmiyeva vasati, maya channe vasma, so abbhokseyeva vasatti bhagav ayaca ayacetassa guoti mahsamudda prayamno viya tassa gua kathesi. Upsako pakatiypi jalamnapadpo telena sitto viya suhutara pasanno hutv cintesi ki mayha aya sampattiy, angate ekassa buddhassa santike dhutavdna aggabhvatthya patthana karissmti. So punapi satthra nimantetv teneva niymena satta divase mahdna datv sattame divase buddhappamukhassa mahbhikkhusaghassa ticvarni datv satthu pdamle nipajjitv evamha ya me, bhante, satta divase dna dentassa metta kyakamma, metta vackamma, metta manokamma paccupahita, iminha na aa devasampatti v sakkamrabrahmasampatti v patthemi, ida pana me kamma angate ekassa buddhassa santike mahnisabhattherena pattahnantara ppuanatthya terasadhutagadharna aggabhvassa adhikro hotti. Satth mahanta hna imin patthita, samijjhissati nu kho, noti olokento samijjhanabhva disv ha manpa te hna patthita, angate satasahassakappvasne gotamo nma buddho uppajjissati tassa tva tatiyasvako mahkassapatthero nma bhavissasti byksi. Ta sutv upsako buddhna dve kath nma natthti punadivase pattabba viya ta sampatti amaittha. So yvatyuka dna datv, sla samdya rakkhitv, nnappakra kalyakamma katv, kla katv, sagge nibbatti. Tato pahya devamanussesu sampatti anubhavanto ito ekanavute kappe vipassisammsambuddhe bandhumatnagara upanissya kheme migadye viharante devalok cavitv aatarasmi parijiabrhmaakule nibbatti. Tasmica kle vipass bhagav sattame sattame savacchare dhamma kathesi, mahanta kolhala hoti. Sakalajambudpe devat satth dhamma kathessatti rocesu. Brhmao ta ssana assosi Tassa ca nivsanasako ekoyeva hoti, tath brhmaiy. Prupana pana dvinnampi ekameva. So sakalanagare ekasakabrhmaoti payi. So brhmana kenacideva kiccena sannipte sati brhmai gehe hapetv saya ta vattha prupitv gacchati. Brhmana sannipte sati saya gehe acchati, brhma ta vattha prupitv gacchati. Tasmi pana divase brhmao brhmai ha bhoti, ki ratti dhamma suissasi, divti? Maya mtugmajtik nma ratti sotu na sakkoma, div sossmti brhmaa gehe hapetv ta vattha prupitv upsikhi saddhi div gantv satthra vanditv ekamante nisinn dhamma sutv upsikhiyeva saddhi gamsi. Atha brhmao brhmai gehe hapetv ta vattha prupitv vihra gato. Tasmi samaye satth parisamajjhe alakatadhammsane nisinno cittabjani dya ksagaga otrento viya, sineru mantha katv sgara nimmathento viya, dhammakatha kathesi. Brhmaassa parisapariyante nisinnassa dhamma suantassa pahamaymasmiyeva sakalasarra prayamn pacava pti uppajji. So prutavattha sagharitv dasabalassa dassmti cintesi. Athassa dnavasahassa dassayamna macchera uppajji. So brhmaiy mayhaca ekameva vattha, aa kici prupana natthi, aprupitv ca nma bahi vicaritu na sakkti sabbathpi adtukmo ahosi, athassa nikkhante pahamayme majjhimaymepi tatheva pti uppajji. Tatheva cintetv tatheva adtukmo ahosi. Athassa majjhimayme nikkhante pacchimaymepi tatheva pti uppajji. Tad so ya v hotu ta v pacchpi jnissmti vattha sagharitv satthu pdamle hapesi. Tato vmahattha bhujitv dakkhiena hatthena tikkhattu apphoetv jita me, jita meti tayo vre nadi. Tasmica samaye bandhumarj dhammsanassa pacchato antosiya nisinno dhamma suti. Rao ca nma jita meti saddo amanpo hoti So purisa pesesi gaccha, eta puccha ki vadasti. So tena gantv pucchito avases hatthiyndni ruyha asicammdni gahetv parasena jinanti, na ta acchariya. Aha pana pacchato gacchantassa kagoassa muggarena ssa bhinditv ta palpento viya maccheracitta madditv prutavattha dasabalassa adsi, ta me macchariya jitanti ha. So puriso gantv ta pavatti rao rocesi. Rj ha amhe, bhae, dasabalassa anurpa na jnimha, brhmao jnti vatthayuga pesesi. Ta disv brhmao cintesi aya mayha tuhnisinnassa pahama kici adatv satthu gue kathentassa adsi. Satthu gue paicca uppannena pana mayha ko atthoti tampi vatthayuga dasabalasseva adsi. Rjpi ki brhmaena katanti pucchitv tampi tena vatthayuga tathgatasseva dinnanti sutv anipi dve vatthayugni pesesi, so tnipi adsi. Rj anipi cattrti eva yva dvattisavatthayugni pesesi. Atha brhmao ida vahetv vahetv gahaa viya hotti attano atthya eka, brhmaiy ekanti dve vatthayugni gahetv tisayugni tathgatasseva adsi. Tato pahya ca so satthu visssiko jto. Atha na rj ekadivasa stasamaye satthu santike dhamma suanta disv satasahassagghanaka attan prutarattakambala datv ha ito pahya ima prupitv dhamma suhti. So ki me imin kambalena imasmi ptikye upantenti cintetv antogandhakuiya tathgatassa macassa upari vitna katv agamsi. Athekadivasa rj ptova vihra gantv antogandhakuiya satthu santike nisdi. Tasmica samaye chabba buddharasmiyo kambale paihaanti, kambalo ativiya virocati. Rj ullokento sajnitv ha amhka, bhante, esa kambalo, amhehi ekasakabrhmaassa dinnoti. Tumhehi, mahrja, brhmao pjito, brhmaena maya pjitti. Rj brhmao yutta asi, na mayanti pasditv ya manussna upakrabhta, ta sabba ahahaka katv sabbahaka nma dna datv purohitahne hapesi. Sopi ahahaka nla catusahi hotti catusahi salkabhattni upanibandhpetv yvajva dna datv sla rakkhitv tato cuto sagge nibbatti. Puna tato cuto imasmi kappe kogamanassa ca bhagavato kassapadasabalassa cti dvinna buddhna antare brasiya kuumbiyaghare nibbatto. So vuddhimanvya gharvsa vasanto ekadivasa arae jaghavihra carati. Tasmica samaye paccekabuddho nadtre cvarakamma karonto anuvte appahonte sagharitv hapetu raddho. So disv kasm, bhante, sagharitv hapethti ha. Anuvto nappahotti. Imin, bhante, karothti uttarasaka datv nibbattanibbattahne me kenaci parihni m hotti patthana pahapesi. Gharepissa bhaginiy saddhi bhariyya kalaha karontiy paccekabuddho piya pvisi. Athassa bhagin paccekabuddhassa piapta datv tassa bhariya sandhya evarpa bla yojanasatena parivajjeyyanti patthana pahapesi. S gehagae hit sutv imya dinnabhatta m esa bhujatti patta gahetv piapta chaetv kalalassa pretv adsi. Itar disv ble, tva ma tva akkosa v pahara v, evarpassa pana dve asakhyeyyni pritapramissa pattato bhatta chaetv kalala dtu na yuttanti ha. Athassa bhariyya paisakhna uppajji. S tihatha, bhanteti kalala chaetv patta dhovitv gandhacuena Ubbaetv patabhattassa catumadhurassa ca pretv upari sittena padumagabbhavaena sappin vijjotamna paccekabuddhassa hatthe hapetv yath aya piapto obhsajto, eva obhsajta me sarra hotti patthana pahapesi. Paccekabuddho anumoditv ksa pakkhandi. Tepi jyampatik yvatyuka kusala katv sagge nibbattitv puna tato cavitv upsako kassapasammsambuddhakle brasiya astikoivibhavassa sehino putto hutv nibbatti, itarpi tdisasseva sehino dht hutv nibbatti. Tassa vuddhippattassa tameva sehidhtara nayisu. Tass pubbe anihavipkassa ppakammassa nubhvena patikula pavihamattya ummrabbhantare sakalasarra ugghitavaccakui viya duggandha jta. Sehikumro kassya gandhoti pucchitv, sehikayti sutv, nharatha, nharathti bhataniymeneva kulaghara pesesi. S eteneva nhrena sattasu hnesu painivattit.