(7) 2. Bhmiclavaggo
1-5. Icchsuttdivaan
61-65. Sattamassa pahamdni suvieyyni. Pacame (d.ni.. 2.173) abhibhavatti abhibhu, parikamma, a v. Abhibhu yatana etassti abhibhyatana, jhna. Abhibhavitabba v rammaasakhta yatana etassti abhibhyatana. Atha v rammabhibhavanato abhitu ca ta yatanaca yogino sukhavisesna adhihnabhvato manyatanadhammyatanabhvato ctipi sasampayuttajjhna abhibhyatana. Tenha abhibhavanakranti-di. Tni hti abhibhyatanasaitni jhnni. Puggalassa uttariyatyti ida ubhayatthpi yojetabba. Katha? Paipakkhabhvena paccankadhamme abhibhavanti puggalassa uttariyatya rammani abhibhavanti. abaleneva hi rammabhibhavana viya paipakkhbhibhavopti. Parikammavasena ajjhatta rpasa, na appanvasena. Na hi paibhganimittramma appan ajjhattavisay sambhavati. Ta pana ajjhattaparikammavasena laddha kasianimitta avisuddhameva hoti, na bahiddhparikammavasena laddha viya visuddha. Parittnti yathladdhni suppasarvamattni. Tenha avahitnti. Parittavasenevti vaavasena bhoge vijjamnepi parittavaseneva ida abhibhyatana vutta. Parittat hettha abhibhavanassa kraa. Vabhoge satipi asatipi abhibhyatanabhvan nma tikkhapaasseva sambhavati, na itarassti ha uttariko puggaloti. Abhibhavitv sampajjatti ettha abhibhavana sampajjanaca upacrajjhndhigamasamanantarameva appanjhnuppdananti ha saha nimittuppdenevettha appana ppetti. Saha nimittuppdenti ca appanparivsbhvassa lakkhaavacanameta. Yo khippbhioti vuccati, tatopi uttarasseva abhibhyatanabhvan. Etthti etasmi nimitte. Appana ppetti bhvana appana neti. Ettha ca keci uppanne upacrajjhne ta rabbha ye hehimantena dve tayo javanavr pavattanti, te upacrajjhnapakkhik eva, tadanantaraca bhavagaparivsena upacrsevanya ca vin appan hoti, saha nimittuppdeneva appana ppetti vadanti, ta tesa matimatta. Na hi privsikakammena appanvro icchito, npi mahaggatappamajjhnesu viya upacrajjhne ekantato paccavekkha icchitabb, tasm upacrajjhndhigamato para katipayabhavagacittvasne appana ppuanto saha nimittuppdenevettha appana ppetti vutto. Saha nimittuppdenti ca adhippyikamida vacana, na ntattha. Adhippyo vuttanayeneva veditabbo. Na antosampattiya tad tathrpassa bhogassa asambhavato, sampattito vuhitassa bhogo pubbabhgabhvanya vasena jhnakkhae pavatta abhibhavankra gahetv pavattoti dahabba. Abhidhammahakathya (dha. sa. aha. 204) pana imin panassa pubbabhogo kathitoti vutta. Antosampattiya tath bhogbhve kasm jhnasayapti vuttanti ha abhibhavanape atthti. Vahitappamnti vipulappamnti attho, na ekaguladvaguldivasena vahi ppitnti tathvahanassevettha asambhavato. Tenha mahantnti. Bhattavahitakanti bhujanabhjane vahitv dinna bhatta, eksane purisena bhujitabbabhattato upahabhattanti attho. Rpe sa rpasa, s assa atthti rpasa, na rpasa arpasa. Sassena jhna vadati. Rpasaya anuppdanamevettha albhit. Bahiddhva uppannanti bahiddhvatthusmiyeva uppanna. Abhidhamme (dha. sa. 204-209) pana ajjhatta arpasa bahiddh rpni passati parittni suvaadubbani, appamni suvaadubbanti eva catunna abhibhyatanna gatatt abhidhammahakathya kasm pana yath suttante ajjhatta rpasa eko bahiddh rpni passati parittnti-di vutta, eva avatv idha catsupi abhibhyatanesu ajjhatta arpasaitva vuttti codana katv ajjhattarpna anabhibhavanyatoti kraa vatv tattha v idha v bahiddh rpneva abhibhavitabbni, tasm tni niyamatova vattabbnti tatrpi idhpi vuttni, ajjhatta rpasati ida pana satthu desanvilsamattamevti vutta. Ettha ca vabhogarahitni sahitni ca sabbni parittni suvaadubbanti vuttni, tath appamni suvaadubbanti. Atthi hi so pariyyo parittni abhibhuyya, tni ce kadci vaavasena bhujitni honti suvaadubbani abhibhuyyti. Pariyyakath hi suttantadesanti. Abhidhamme pana nippariyyadesanatt vabhogarahitni visu vuttni, tath sahitni. Atthi hi ubhayattha abhibhavanavisesoti, tath idha pariyyadesanatt vimokkhnampi abhibhavanapariyyo atthti ajjhatta rpasati-din pahamadutiya-abhibhyatanesu pahamavimokkho, tatiyacatuttha-abhibhyatanesu dutiyavimokkho, vabhibhyatanesu tatiyavimokkho ca abhibhavanappavattito sagahito. Abhidhamme (dha. sa. 204-209, 247-249) pana nippariyyadesanatt vimokkhbhibhyatanni asakarato dassetu vimokkhe vajjetv abhibhyatanni kathitni. Sabbni ca vimokkhakiccni jhnni vimokkhadesanya vuttni. Tadeta ajjhatta rpasati gatassa abhibhyatanadvayassa abhidhamme abhibhyatanesu avacanato rp rpni passatti-dnaca sabbavimokkhakiccasdhraavacanabhvato vavatthna katanti viyati. Ajjhattarpna anabhibhavanyatoti ida abhidhamme katthacipi ajjhatta rpni passatti avatv sabbattha ya vutta bahiddh rpni passatti, tassa kraavacana. Tena ya aahetuka, ta tena hetun vutta. Ya pana desanvilsahetuka ajjhatta arpasaitya eva abhidhamme vacana, na tassa aa kraa maggitabbanti dasseti. Ajjhattarpna anabhibhavanyat ca tesa bahiddhrpna viya avibhtatt desanvilso ca yathvuttavavatthnavasena veditabbo veneyyajjhsayavasena vijjamnapariyyakathbhvato. Suvaadubbanti eteneva siddhatt na nldi-abhibhyatanni vattabbnti ce? Ta na. Nldsu katdhikrna nldibhvasseva abhibhavanakraatt. Na hi tesa parisuddhparisuddhavana parittat v appamat v abhibhavanakraa, atha kho nldibhvo evti. Etesu ca parittdikasiarpesu ya ya caritassa imni abhibhyatanni ijjhanti, ta dassetu imesu panti-di vutta. Sabbasaghikavasenti nlavaanlanidassananlanibhsna sdhraavasena. Vaavasenti sabhvavaavasena. Nidassanavasenti passitabbatvasena cakkhuvidiviavthiy gahetabbatvasena. Obhsavasenti sappabhsatya avabhsanavasena.
Icchsuttdivaan nihit.