4. Kmaguasutta
117. Pubbeva me, bhikkhave, sambodh anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi yeme paca kmagu cetaso samphuhapubb att niruddh vipariat, tatra me citta bahula gacchamna gaccheyya paccuppannesu v appa v angatesu. Tassa mayha, bhikkhave, etadahosi yeme paca kmagu cetaso samphuhapubb att niruddh vipariat, tatra me attarpena appamdo sati cetaso rakkho karayo. Tasmtiha, bhikkhave, tumhkampi ye te paca kmagu cetaso samphuhapubb att niruddh vipariat, tatra vo citta bahula gacchamna gaccheyya paccuppannesu v appa v angatesu. Tasmtiha, bhikkhave, tumhkampi ye te paca kmagu cetaso samphuhapubb att niruddh vipariat, tatra vo attarpehi appamdo sati cetaso rakkho karayo. Tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha jivh ca nirujjhati, rasasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Ida vatv bhagav uhysan vihra pvisi. Atha kho tesa bhikkhna acirapakkantassa bhagavato etadahosi ida kho no, vuso, bhagav sakhittena uddesa uddisitv vitthrena attha avibhajitv uhysan vihra paviho tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha jivh ca nirujjhati, rasasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Ko nu kho imassa bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa vitthrena attha vibhajeyyti? Atha kho tesa bhikkhna etadahosi aya kho yasm nando satthu ceva savaito, sambhvito ca vina sabrahmacrna. Pahoti cyasm nando imassa bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa vitthrena attha vibhajitu. Yanna maya yenyasm nando tenupasakameyyma; upasakamitv yasmanta nanda etamattha paipuccheyymti. Atha kho te bhikkh yenyasm nando tenupasakamisu; upasakamitv yasmat nandena saddhi sammodisu Sammodanya katha sraya vtisretv ekamanta nisdisu. Ekamanta nisinn kho te bhikkh yasmanta nanda etadavocu Ida kho no, vuso nanda, bhagav sakhittena uddesa uddisitv vitthrena attha avibhajitv uhysan vihra paviho tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha jivh ca nirujjhati rasasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Tesa no, vuso, amhka acirapakkantassa bhagavato etadahosi ida kho no, vuso, bhagav sakhittena uddesa uddisitv vitthrena attha avibhajitv uhysan vihra paviho tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha jivh ca nirujjhati, rasasa ca nirujjhati se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Ko nu kho imassa bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa vitthrena attha vibhajeyyti? Tesa no, vuso, amhka etadahosi aya kho yasm nando satthu ceva savaito, sambhvito ca vina sabrahmacrna. Pahoti cyasm nando imassa bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa vitthrena attha vibhajitu. Yanna maya yenyasm nando tenupasakameyyma; upasakamitv yasmanta nanda etamattha paipuccheyymti. Vibhajatyasm nandoti. Seyyathpi, vuso, puriso sratthiko sragaves srapariyesana caramno mahato rukkhassape vibhajatyasm nando agaru karitvti. Tenahvuso sutha, sdhuka manasi karotha; bhsissmti. Evamvusoti kho te bhikkh yasmato nandassa paccassosu. yasm nando etadavoca Ya kho vo, vuso, bhagav sakhittena uddesa uddisitv vitthrena attha avibhajitv uhysan vihra paviho tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Imassa khvha, vuso, bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa vitthrena attha jnmi. Sayatananirodha no eta, vuso, bhagavat sandhya bhsita tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe, yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Aya kho, vuso, bhagav sakhittena uddesa uddisitv vitthrena attha avibhajitv uhysan vihra paviho tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Imassa khvha, vuso, bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa eva vitthrena attha jnmi. kakhamn ca pana tumhe yasmanto bhagavantayeva upasakamatha; upasakamitv etamattha puccheyytha. Yath vo bhagav bykaroti tath na dhreyythti. Evamvusoti kho te bhikkh yasmato nandassa paissutv uhysan yena bhagav tenupasakamisu; upasakamitv bhagavanta abhivdetv ekamanta nisdisu. Ekamanta nisinn kho te bhikkh bhagavanta etadavocu Ya kho no, bhante, bhagav sakhittena uddesa uddisitv vitthrena attha avibhajitv uhysan vihra paviho tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha jivh ca nirujjhati, rasasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti, tesa no, bhante, amhka acirapakkantassa bhagavato etadahosi ida kho no, vuso bhagav sakhittena uddesa uddisitv vitthrena attha avibhajitv uhysan vihra paviho tasmtiha, bhikkhave, se yatane veditabbe yattha cakkhu ca nirujjhati, rpasa ca nirujjhati, se yatane veditabbepe yattha mano ca nirujjhati, dhammasa ca nirujjhati, se yatane veditabbeti. Ko nu kho imassa bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa vitthrena attha vibhajeyyti? Tesa no, bhante, amhka etadahosi aya kho yasm nando satthu ceva savaito, sambhvito ca vina sabrahmacrna. Pahoti cyasm nando imassa bhagavat sakhittena uddesassa uddihassa vitthrena attha avibhattassa vitthrena attha vibhajitu. Yanna maya yenyasm nando tenupasakameyyma; upasakamitv yasmanta nanda etamattha paipuccheyymti. Atha kho maya, bhante, yenyasm nando tenupasakamimha; upasakamitv yasmanta nanda etamattha paipucchimha. Tesa no, bhante, yasmat nandena imehi krehi, imehi padehi, imehi byajanehi attho vibhattoti. Paito, bhikkhave, nando; mahpao, bhikkhave, nando! Ma cepi tumhe, bhikkhave, etamattha paipuccheyytha, ahampi ta evameva bykareyya yath ta nandena bykata. Eso cevetassa attho. Evaca na dhreyythti. Catuttha.