19. Pasanipto
1. Tlapuattheragthvaan
Pasanipte kad nuhanti-dik yasmato tlapuattherassa gth. K uppatti? Ayampi purimabuddhesu katdhikro tattha tattha bhave vivapanissaya kusala upacinitv imasmi buddhuppde rjagahe aatarasmi naakule nibbattitv viuta patto kulnurpesu naccahnesu nipphatti gantv sakalajambudpe pkao naagmai ahosi. So pacasatamtugmaparivro mahat naavibhavena gmanigamarjadhnsu samajja dassetv, mahanta pjsakkra labhitv, vicaranto rjagaha gantv, nagaravsna samajja dassetv, laddhasammnasakkro assa paripka gatatt satthu santika gantv, vanditv ekamanta nisinno bhagavanta etadavoca sutameta, bhante, pubbakna cariyapcariyna nana bhsamnna yo so nao ragamajjhe samajjamajjhe sacclikena jana hseti rameti, so kyassa bhed para mara pahsna devna sahabyata upapajjatti, idha bhagav kimhti. Atha na bhagav tikkhattu paikkhipi m ma eta pucchti. Catutthavra puho ha gmai, ime satt pakatiypi rgabandhanabaddh dosabandhanabaddh mohabandhanabaddh tesa bhiyyopi rajanye dosanye mohanye dhamme upasaharanto pamdetv kyassa bhed para mara niraye upapajjati. Sace panassa evadihi hoti yo so nao ragamajjhe samajjamajjhe sacclikena jana hseti rameti, so kyassa bhed para mara pahsna devna sahabyata upapajjatti sssa hoti micchdihi. Micchdihissa ca dvinna gatna aatar gati icchitabb, nirayassa v tiracchnayoniy vti. Ta sutv tlapuo gmai parodi. Nanu gmai pageva may paikkhitto m ma eta pucchti (sa. ni. 4.354)? Nha, bhante, eta rodmi, ya ma bhagav nana abhisamparya evamhti. Api cha, bhante, pubbakehi cariyapcariyehi naehi vacito nao mahjanassa naasamajja dassetv sugati upapajjatti. So satthu santike dhamma sutv pailaddhasaddho pabbajitv laddhpasampanno vipassanya kamma karonto nacirasseva arahatta ppui, adhigatrahatto pana arahattappattito pubbe yenkrena attano citta niggahanavasena yonisomanasikro udapdi, ta anekadh vibhajitv dassetu 1094. Kad nuha pabbatakandarsu, ekkiyo addutiyo vihassa;
aniccato sabbabhava vipassa, ta me ida ta nu kad bhavissati.
1095. Kad nuha bhinnapaandharo muni, ksvavattho amamo nirso;
rgaca dosaca tatheva moha, hantv sukh pavanagato vihassa.
1096. Kad anicca vadharogana, kya ima maccujaryupadduta;
vipassamno vtabhayo vihassa, eko vane ta nu kad bhavissati.
1097. Kad nuha bhayajanani dukhvaha, tahlata bahuvidhnuvattani;
pamaya tikhiamasi gahetv, chetv vase tampi kad bhavissati.
1098. Kad nu pamayamuggateja, sattha isna sahasdiyitv;
mra sasena sahas bhajissa, shsane ta nu kad bhavissati.
1099. Kad nuha sabbhi samgamesu, diho bhave dhammagarhi tdibhi;
ythvadasshi jitindriyehi, padhniyo ta nu kad bhavissati.
1100. Kad nu ma tandi khud pips, vttap kasarsap v;
na bdhayissanti na ta giribbaje, atthatthiya ta nu kad bhavissati.
1101. Kad nu kho ya vidita mahesin, cattri saccni sududdasni;
samhitatto satim agaccha, paya ta ta nu kad bhavissati.
1102. Kad nu rpe amite ca sadde, gandhe rase phusitabbe ca dhamme;
dittatoha samathehi yutto, paya daccha tadida kad me.
1103. Kad nuha dubbacanena vutto, tato nimitta vimano na hessa;
atho pasatthopi tato nimitta, tuho na hessa tadida kad me.
1104. Kad nu kahe ca tie lat ca, khandhe imeha amite ca dhamme;
ajjhattikneva ca bhirni ca, sama tuleyya tadida kad me.
1105. Kad nu ma pvusaklamegho, navena toyena sacvara vane;
isippaytamhi pathe vajanta, ovassate ta nu kad bhavissati.
1106. Kad mayrassa sikhaino vane, dijassa sutv girigabbhare ruta;
paccuhahitv amatassa pattiy, sacintaye ta nu kad bhavissati.
1107. Kad nu gaga yamuna sarassati, ptlakhitta vaavmukhaca;
asajjamno patareyyamiddhiy, vibhisana ta nu kad bhavissati.
1108. Kad nu ngova asagacr, padlaye kmaguesu chanda;
nibbajjaya sabbasubha nimitta, jhne yuto ta nu kad bhavissati.
1109. Kad iaova daliddako nidhi, rdhayitv dhanikehi pito;
tuho bhavissa adhigamma ssana, mahesino ta nu kad bhavissati.
1110. Bahni vassni taymhi ycito, agravsena ala nu te ida;
ta dni ma pabbajita samna, kikra citta tuva na yujasi.
1111. Nanu aha citta taymhi ycito, giribbaje citrachad vihagam;
mahindaghosatthanitbhigajjino, te ta ramessanti vanamhi jhyina.
1112. Kulamhi mitte ca piye ca take, khirati kmaguaca loke;
sabba pahya imamajjhupgato, athopi tva citta na mayha tussasi.
1113. Mameva eta na hi tva paresa, sannhakle paridevitena ki;
sabba ida calamiti pekkhamno, abhinikkhami amatapada jigsa.
1114. Suyuttavd dvipadnamuttamo, mahbhisakko naradammasrathi;
citta cala makkaasannibha iti, avtargena sudunnivraya.
1115. Km hi citr madhur manoram, aviddas yattha sit puthujjan;
te dukkhamicchanti punabbhavesino, cittena nt niraye nirkat.
1116. Mayrakocbhirutamhi knane, dphi byagghehi purakkhato vasa;
kye apekkha jaha m virdhaya, itissu ma citta pure niyujasi.
1117. Bhvehi jhnni ca indriyni ca, balni bojjhagasamdhibhvan;
tisso ca vijj phusa buddhassane, itissu ma citta pure niyujasi.
1118. Bhvehi magga amatassa pattiy, niyynika sabbadukhakkhayogadha;
ahagika sabbakilesasodhana, itissu ma citta pure niyujasi.
1119. Dukkhanti khandhe paipassa yoniso, yato ca dukkha samudeti ta jaha;
idheva dukkhassa karohi anta, itissu ma citta pure niyujasi.
1120. Anicca dukkhanti vipassa yoniso, sua anattti agha vadhanti ca;
manovicre uparundha cetaso, itissu ma citta pure niyujasi.
1121. Muo virpo abhispamgato, kaplahatthova kulesu bhikkhasu;
yujassu satthuvacane mahesino, itissu ma citta pure niyujasi.
1122. Susavutatto visikhantare cara, kulesu kmesu asagamnaso;
cando yath dosinapuamsiy, itissu ma citta pure niyujasi.
1123. raiko hohi ca piaptiko, sosniko hohi ca pasukliko;
nesajjiko hohi sad dhute rato, itissu ma citta pure niyujasi.
1124. Ropetva rukkhni yath phales, mle taru chettu tameva icchasi;
tathpama cittamida karosi, ya ma aniccamhi cale niyujasi.
1125. Arpa dragama ekacri, na te karissa vacana idniha;
dukkh hi km kauk mahabbhay, nibbnamevbhimano carissa.
1126. Nha alakkhy ahirikkatya v,
na cittahet na ca drakantan;
jvahet ca aha na nikkhami,
kato ca te citta paissavo may.
1127. Appicchat sappurisehi vait, makkhappahna vpasamo dukhassa;
itissu ma citta tad niyujasi, idni tva gacchasi pubbacia.
1128. Tah avijj ca piypiyaca, subhni rpni sukh ca vedan;
manpiy kmagu ca vant, vante aha vamitu na ussahe.
1129. Sabbattha te citta vaco kata may, bahsu jtsu namesi kopito;
ajjhattasambhavo katautya te, dukkhe cira sasarita tay kate.
1130. Tvaeva no citta karosi brhmao, tva khattiyo rjadas karosi;
vess ca sudd ca bhavma ekad, devattana vpi taveva vhas.
1131. Taveva het asur bhavmase, tvamlaka nerayik bhavmase;
atho tiracchnagatpi ekad, petattana vpi taveva vhas.
1132. Nanu dubbhissasi ma punappuna, muhu muhu craikava dassaya;
ummattakeneva may palobhasi, kicpi te citta virdhita may.
1133. Ida pure cittamacri crika, yenicchaka yatthakma yathsukha;
tadajjaha niggahessmi yoniso, hatthippabhinna viya agusaggaho.
1134. Satth ca me lokamima adhihahi, aniccato addhuvato asrato;
pakkhanda ma citta jinassa ssane, trehi ogh mahat suduttar.
1135. Na te ida citta yath puraka, nha ala tuyha vase nivattitu;
mahesino pabbajitomhi ssane, na mdis honti vinsadhrino.
1136. Nag samudd sarit vasundhar, dis catasso vidis adho div;
sabbe anicc tibhav upaddut, kuhi gato citta sukha ramissasi.
1137. Dhitippara ki mama citta khisi, na te ala citta vasnuvattako;
na jtu bhasta ubhatomukha chupe, dhiratthu pra navasotasandani.
1138. Varha-eeyyavighasevite, pabbhrakue pakateva sundare;
navambun pvusasittaknane, tahi guhgehagato ramissasi.
1139. Sunlagv susikh supekhun, sucittapattacchadan vihagam;
sumajughosatthanitbhigajjino, te ta ramessanti vanamhi jhyina.
1140. Vuhamhi deve caturagule tie, sapupphite meghanibhamhi knane;