3. Sabhiyattheragthvaan

Pare cti-dik yasmato sabhiyattherassa gth. K uppatti? Ayampi purimabuddhesu katdhikro tattha tattha bhave puni upacinanto kakusandhassa bhagavato kle kulagehe nibbattitv viuta patto ekadivasa satthra divvihrya gacchanta disv pasannamnaso uphana adsi. So tena puakammena devamanussesu sasaranto kassape bhagavati parinibbute patihite suvaacetiye chahi kulaputtehi saddhi attasattamo ssane pabbajitv kammahna gahetv arae viharanto visesa nibbattetu asakkonto itare ha maya piaptya gacchanto jvite spekkh homa, jvite spekkhena ca na sakk lokuttaradhamma adhigantu, puthujjanaklakiriy ca dukkh. Handa, maya nissei bandhitv pabbata abhiruyha kye ca jvite ca anapekkh samaadhamma karomti. Te tath akasu.
Atha nesa mahthero upanissayasampannatt tadaheva chaabhio hutv uttarakuruto piapta upanesi. Itare tumhe, bhante, katakicc tumhehi saddhi sallpamattampi papaco, samaadhammameva maya karissma, tumhe attan dihadhammasukhavihramanuyujathti vatv piapta paikkhipisu. Thero ne sampaicchpetu asakkonto agamsi.
Tato nesa eko dvhathaccayena abhiparivra angmiphala sacchikatv tatheva vatv tehi paikkhitto agamsi. Tesu khsavatthero parinibbyi, angm suddhvsesu uppajji. Itare puthujjanaklakiriyameva katv chasu kmasaggesu anulomapailomato dibbasampatti anubhavitv amhka bhagavato kle devalok cavitv eko mallarjakule paisandhi gahi, eko gandhrarjakule, eko bhirarahe, eko rjagahe ekiss kuladrikya kucchimhi paisandhi gahi. Itaro aatariss paribbjikya kucchimhi paisandhi aggahesi. S kira aatarassa khattiyassa dht, na mtpitaro amhka dht samayantara jntti ekassa paribbjakassa niyydayisu. Atheko paribbjako tya saddhi vippaipajji. S tena gabbha gahi. Ta gabbhini disv paribbjak nikkahisu. S aattha gacchant antarmagge sabhya vijyi. Tenassa sabhiyotveva nma aksi. So vahitv paribbjakapabbajja pabbajitv nnsatthni uggahetv mahvd hutv vdappasuto vicaranto attan sadisa adisv nagaradvre assama kretv khattiyakumrdayo sippa sikkhpento viharanto attano mtuy itthibhva jigucchitv jhna uppdetv brahmaloke uppannya abhisakharitv dinne vsatipahe gahetv te te samaabrhmae pucchi. Te cassa tesa pahna attha byktu nsakkhisu. Sabhiyasuttavaanya (su. ni. aha. 2. sabhiyasuttavaan) pana suddhvsabrahm te pahe abhisakharitv adsti gata.
Yad pana bhagav pavattavaradhammacakko anupubbena rjagaha gantv veuvane vihsi, tad sabhiyo tattha gantv satthra upasakamitv te pahe pucchi. Satth tassa te pahe byksti sabba sabhiyasutte (su. ni. sabhiyasutta) gatanayena veditabba. Sabhiyo pana bhagavat tesu pahesu bykatesu pailaddhasaddho pabbajitv vipassana pahapetv arahatta ppui. Tena vutta apadne (apa. thera 2.46.27-31)
Kakusandhassa munino, brhmaassa vusmato;
divvihra vajato, akkamanamadsaha.
Imasmiyeva kappamhi, ya dnamadadi tad;
duggati nbhijnmi, akkamanassida phala.
Kiles jhpit mayhape kata buddhassa ssananti;
arah pana hutv devadatte saghabhedya parakkamante devadattapakkhikna bhikkhna ovda dento
275. pare ca na vijnanti, mayamettha yammase;
ye ca tattha vijnanti, tato sammanti medhag.
276. Yad ca avijnant, iriyantyamar viya;
vijnanti ca ye dhamma, turesu antur.
277. Ya kici sithila kamma, sakilihaca ya vata;
sakassara brahmacariya, na ta hoti mahapphala.
278. Yassa sabrahmacrsu, gravo npalabbhati;
rak hoti saddhamm, nabha puthaviy yathti.

Cathi gthhi dhamma desesi.

Tattha pareti paite hapetv tato ae adhamma dhammoti dhamma adhammoti-dibhedakaravatthudpanavasena vivdappasut pare nma. Te tattha vivda karont maya yammase uparamma nassma satata samita maccusantika gacchmti na jnanti. Ye ca tattha vijnantti ye tattha pait maya maccusampa gacchmti vijnanti. Tato sammanti medhagti evahi te jnant yonisomanasikra uppdetv medhagna kalahna vpasamya paipajjanti. Atha nesa tya paipattiy te medhag sammanti. Atha v pare cti ye satthu ovdnussaniy aggahaena ssanato bhiratya pare, te yva maya micchgha gahetv ettha idha loke ssanassa painigghena yammase vyammti na vijnanti, tva vivd na vpasammanti, yad pana tassa ghassa vissajjanavasena ye ca tattha tesu vivdappasutesu adhammadhammdike adhammadhammdito yathbhta vijnanti, tato tesa santik te paitapurise nissya vivdasakht medhag sammantti evampettha attho veditabbo.
Yadti yasmi kle. Avijnantti vivdassa vpasampya, dhammdhamme v ythvato ajnant. Iriyantyamar viyti amar viya jarmaraa atikkant viya uddhat unna capal mukhar vippakiavc hutv vattanti caranti vicaranti tad vivdo na vpasammateva. Vijnanti ca ye dhamma, turesu anturti ye pana satthu ssanadhamma yathbhta jnanti, te kilesarogena turesu sattesu antur nikkiles angh viharanti, tesa vasena vivdo accantameva vpasammatti adhippyo.
Ya kici sithila kammanti oliyitv karaena sithilagha katv sthalibhvena kata ya kici kusalakamma. Sakilihanti ves-dike agocare caraena, kuhandimicchjvena v sakiliha vatasamdna. Sakassaranti sakhi saritabba, vihre kici asruppa sutv nna asukena katanti parehi asakitabba, uposathakiccdsu aatarakiccavasena sannipatitampi sagha disv, addh ime mama cariya atv ma ukkhipitukm sannipatitti eva attano v sakhi sarita usakita parisakita. Na ta hotti ta evarpa brahmacariya samaadhammakaraa tassa puggalassa mahapphala na hoti. Tassa amahapphalabhveneva paccayadyaknampissa na mahapphala hoti. Tasm sallekhavuttin bhavitabba. Sallekhavuttino ca vivdassa avasaro eva natthti adhippyo.
Gravo npalabbhatti anussaniy apadakkhiagghibhvena garuktabbesu sabrahmacrsu yassa puggalassa gravo garukaraa na vijjati. rak hoti saddhammti so evarpo puggalo paipattisaddhammatopi paivedhasaddhammatopi dre hoti, na hi ta gar sikkhpenti, asikkhiyamno andiyanto na paipajjati, appaipajjanto kuto saccni paivijjhissatti. Tenha rak hoti saddhammti. Yath ki? Nabha puthaviy yathti yath nabha ksa puthaviy pathavdhtuy sabhvato dre. Na kadci sammissabhvo. Tenevha
Nabhaca dre pathav ca dre, pra samuddassa tadhu dre;
tato have dratara vadanti, sataca dhammo asataca rjti.(J. 2.21.414).

Sabhiyattheragthvaan nihit.