Rdhattheravatthu

233. Ekdasame paibhneyyaknanti satthu dhammadesanpaibhnassa paccayabhtna paibhnajanakna bhikkhna rdhatthero aggoti dasseti. Therassa hi dihisamudcraca okappaniyasaddhaca gamma dasabalassa navanav dhammadesan paibhti. Tasm thero paibhneyyakna aggo nma jto.
Tassa pahakamme ayamanupubbikath ayampi hi padumuttarabuddhakle hasavatiya kulagehe nibbattitv aparabhge satthu dhammadesana suanto satthra eka bhikkhu paibhneyyakna aggahne hapenta disv adhikrakamma katv ta hnantara patthesi. So yvajva tathgata paricaritv devamanussesu sasaranto imasmi buddhuppde rjagahanagare brhmaakule paisandhi gahi, rdhamavotissa nma akasu.
So mahallakakle attano puttadrena abahumato pabbajitv kla vtinmessmti vihra gantv there pabbajja yci. Jio mahallakabrhmaoti na koci pabbjetu icchi. Athekadivasa brhmao satthu santika gantv paisanthra katv ekamanta nisdi. Satth tassa upanissayasampatti disv katha samuhpetukmo ki, brhmaa, puttadr ta paijaggantti? Kuto, bho gotama, paijaggana, mahallakoti ma bahi nharisu. Ki pana te, brhmaa, pabbajitu na vaatti? Ko ma, bho gotama, pabbjessati, mahallakabhvena ma na koci icchatti. Satth sriputtattherassa saa adsi. Thero satthu vacana siras sampaicchitv rdhabrhmaa pabbjetv cintesi satth ima brhmaa sdarena pabbajpesi, na kho me eta andarena pariharitu vaatti rdhatthera dya gmakvsa agamsi. Tatrassa adhun pabbajitatt kicchalbhissa thero attano patta vsa deti, attano patta patapiaptampi tasseva datv saya piya carati. Rdhatthero sensanasappyaca bhojanasappyaca labhitv sriputtattherassa santike kammahna gahetv nacirasseva arahatta ppui.
Atha na thero gahetv dasabala passitu gato. Satth jnantova pucchi yo te may sriputta, nissitako dinno, kdisa tassa, na ukkahatti? Bhante, ssane abhiramitabhikkhu nma evarpo bhaveyyti. Athyasmato sriputtassa sriputtatthero kata katavedti saghamajjhe kath udapdi. Ta sutv satth bhikkh mantesi anacchariya, bhikkhave, sriputtassa idni katakatavedit, so atte ahetukapaisandhiya nibbattopi katakatavedyeva ahosti. Katarasmi kle bhagavti?
Atte, bhikkhave, pabbatapdamhi pacasatamatt vahakipuris mah-araa pavisitv dabbasambhre chinditv mah-uumpa bandhitv nadiy otrenti. Atheko hatthingo ekasmi visamahne soya skha gahanto skhbhagavega sandhretu asakkonto tikhiakhuke pdena avatthsi, pdo viddho, dukkhavedan vattanti. So gamana abhinharitu asakkonto tattheva nipajji. So katiphaccayena te vahak attano sampena gacchante disv ime nissyha jvita labhissmti tesa anupada agamsi. Te nivattitv hatthi disv bht palyanti. So tesa palyanabhva atv ahsi, puna hitakle anubandhi.
Vahakijehako cintesi aya hatthi amhesu tihantesu anubandhati, palyantesu tihati, bhavissati tattha kraanti. Sabbe ta ta rukkha ruyha tassa gamana paimnent nisdisu. So tesa santika gantv attano pda dassento parivattetv nipajji. Tad vahakna sa udapdi gilnabhvena, bho, esa gacchati, na aena kraenti tassa santika gantv pde pavihakhuka disv imin kraena esa gatoti tikhiavsiy khukakoiya odhi datv dahya rajjuy bandhitv kahitv nharisu. Athassa vaamukha petv pubbalohita nharitv kasvodakena dhovitv attano jnanabhesajja makkhetv nacirasseva phsuka akasu.
Hatthingo giln vuhito cintesi ime mayha bahupakr, ime may nissya jvita laddha, may imesa kataun katavedin bhavitu vaatti attano vasanahna gantv seta gandhahatthipotaka nesi. Vahakino hatthipotaka disv amhka hatth puttampi gahetv gatoti ativiya tuhacitt ahesu. Hatthingo cintesi mayi tihante ki nu kho aya gatoti mama gatakraa na jnissantti hitahnato pakkmi. Hatthipotako pitu pacchato pacchato anupysi. Hatthingo tassa gatabhva atv nivattanatthya saddasaa adsi. So pitu katha sutv nivattitv vahakna santika gato. Vahakino ima hatthipotaka amhka dtu gato bhavissati esoti atv amhka santike tay kattabbakicca natthi, pitu santikayeva gacchti pahiisu. Hatthingo yvatatiya attano santika gatampi puna vahaknayeva sampa pesesi. Tato pahya vahakino hatthipotaka attano santike katv paijagganti. Bhojanakle ekeka bhattapia denti, bhatta tassa yvadattha ahosi. So vahakhi antogahane koita dabbasambhra haritv agaahne rsi karoti. Eteneva niymena aampi upakrakamma karoti.
Satth ima kraa haritv pubbepi sriputtassa katakatavedibhva dpeti. Sriputtatthero hi tad mahhatth ahosi, ahuppattiya gato ossahavriyo bhikkhu hatthipotako ahosi. Sayuttanikya pana patv sakala rdhasayutta, dhammapade ca
Nidhnava pavattra, ya passe vajjadassina;
niggayhavdi medhvi, tdisa paita bhaje;
tdisa bhajamnassa, seyyo hoti na ppiyoti. (Dha. pa. 76)

Gth therassa dhammadesan nma. Aparabhge pana satth paipiy there hnantaresu hapento rdhatthera paibhneyyakna aggahne hapesti.