3. Tatiyakaavaan
1. Sydi
Yasstikamvahitassayo-di-akkharasamudyassa, kintanti ha- idamiccdi, idanti yathvutta sydisamudyarpa, avayavena viggaho samudyo samsattho, samudye pavatt sadd avayavesupi vattantti sydisaddo si-dike avayavepi vattate, vidhiggahaayenti paccayaggahae yasm sa vihito taddino tadantassa ca gahaanti yena. Sydi ante yassa ta sydyanta. Nanu ca sydisydinekatthanti smaena vuccamne yakici sydyanta yenakenaci sydyantena sahekatthbhvamarahati, tathhi yath gmagatoti-do, tath passa devadatte gma, gato yaadatto gurukulanti dopi samso tysakiyha-smaena vuttepiccdi, yassa sydyantassayena sydyantena sambandho, tena sydyantena sahata sydyantamekatthambhavatti sambandhato viyati avasyatti yasstydisvattho, tath ca gmagatotyatratthmesa-maamapekkhlakkhao sambandhotyekatthbhvo, tatoyevetthhu-
Niyata sdhana sdhye, kriy niyatasdhan;
sannidhnena metesa [cethiss (potthake)], niyamo-yampaksatti.
Ayamettha attho yato gmamicceta sdhana sdhya kiriya tabyapadesajnanayogyamapekkhate gatoti, ato sdhana kra ka sdhye kiriyya niyata, yato ca kiriy saya sdhanamapekkhate ki gatoti, ato kiriypi niyata sdhanametissti niyatasdhan hoti aya yathvutto niyamo aamapekkhvasena vattamno etesa sdhyasdhanna sannidhna mattena aamaato paksatti. Passa devadatta gma, gato yaadatto gurukulatyatra tu gmanti sdhana passeti sdhyamapekkhate, gatoti gamanakiriy tu gurukulamapekkhate, tato ca gmagatna vkyantarvayavna natthevpekkhti na bhavati samso, sabbatthevamhanya, sambandho hi aamapekkhlakkhao sambandhyantarato-navahita nivattetv visese niveseti, tathca vutta
Tassa tvkakhato bhede, y pariplavamnat;
visese ta nivesento, sambandhovvachindatti.
Bhede visese gmanteta smaa visespekkha gmamssati, jahti, gatoti, tath gato gma, vana, gurukulanti vevamkakhato-bhilasato tassa tu padhnapadassupasajjanapadassa ca y pariplavamnat anavahitat ta visese visihe sambandhini nivesento patihapento sambandhovnekappakro kvaci sdhyasdhanabhvalakkhao kvaci pakativikrabhvasabhvo kvaci sassmi sambandharpo avachindati sambandhyantarato nivattetti attho, yato-yamapekkh vkyakleyeva nirpyate, tato yatthtthi padnamapekkh, tattha samsvagamo, yatra tu natthi, tatra na bhavattyanupadiho visayavibhgo yateti bhvo, ble abudhetu nissya vicitto samsavidhnalopdinnekappakro paipattiy sdhusaddaparijnanatthamupyo sambhavati, paramatthato tu saddantaratt accanta [aatta] vkyasamsna bhedo, na hi vkye dihapadni samse santi, tath ca vutta
Ble nissyupyo-ya, vicitto paipattiy;
bhedo vkyasamsna, ccanta [atta (potthake)] saddantara yatoti.
Atoyevti yato smaena vuttepiyassayena sambandhotena saha tadekatthambhavatti sambandhato viyatti nniha kicipha hoti, atoyeva hetutoti attho. Byapekkh smatthiyapariggahyeti padnamaokakh byapekkh, sva s matthiya, tassa pariggahya. Samatthavacana na katanti piniyehi viya samattho padavidhti (p, 2-1-1) samatthavacana na kata. Samattho pada vidhti paribhsyamayamattho vidhyate [vidhyatti (potthake)] vidhi, padna vidhi padavidhisamsdi, yokocha satthe padavidhi,so samattho viggaha vkyatthbhidhne (satti) veditabboti, tdisaparibhsya byprato tesa passa devadatta gma, gato yaadatto gurukula tydo nnihappatti, smatthiyacettha dvidhtyupagamyate vkye byapekkhvuttiyamekatthbhvo ceti [vuttiyamekatthbhvo vkye byapekkhceti (potthake)]. Tattha pahamassa pariggaha vacanamantarena paipdiya dutiyassa pariggahamidni vacanena paipdayamha- ekatth bhvoccdi, ekatthbhvo bhinnatthna sdhraatthatvasena pavattiviseso, vkye hi sdhraatthat natthi bhinnatthatt, atoyevettha bhedanibandhan chahyupajyate rao purisoti, vuttiyantbhayapadabyavacchinnatthbhidhnato sdhraatthat bhavati, ida vutta hoti samse visesana visessamanupavsati ekbhavati visesana, vkye tu visesana visessato visuyev vatihateti. Dvandasamsassa tu padna visesanavisessbhvepi sakalapadatthappadhnatt rao go ca asso ca puriso cti vkyato rao gavssa puristi samsassa viseso ekatth bhvalakkhao bhavatyeva, tathhi tattha vkye bhinnatthanibandhana samuccayapaipdanya casaddo payujjate, samse tu nappayujjate, ekattha vacanenevti sydisydinekattha tyekatthavacaneneva, ekattbhvoyeva bhavatti seso, evakro na vkye tathhi dpeti. Vkye kathanti ha- vkyeti-di. Vkyeti viggahavkye, visesena gayhati yatyaneneti vigga- ho so ca ta vkya ceti viggahavkya, visesena v gahaa viggaho, tadattha vkya viggahavkya, tasmi, kya bypekkhti ha-bheddilakkhati, disaddena sasagga bheda sasaggnaca gahaa. Tattha sntarehi smyantarehi ca byvutti chedo, savisesa smivisesna sambandho sasaggo, tadha- tathhiccdin, bhedako byvattako, atthagahitoti kraavasena bhedavdin gahito, yadeccdin sasaggavdino-dhippyamha yad tbhayampiccdin ubhayavdino, abhimatoti pkkarsamsoccanena (2-1-3) pinin icchito. Pkkarti kar kammadhrayeccanena (2-2-38) karsasaddan pagevti attho. Putha bhinno attho yesa padna tni puthagatthni, vkye hi rao puriso tettha rjasaddo rjatthameva vadati, purisasaddo purisatthameva, vuttiyantu rjapurisotettha rjasaddopi purisatthameva vadatti dvinnamekatthbhvo bhavati, aoyevvayavatthnvito samudyattho ptubhavatti tadapekkhya cekatthbhvo vuccate, jahamnasakatthavuttimabhyupagamma vutta- visesanassa sakattha pariccgeneccdi, atoyeva paro codessati nanu ceccdin. Ekatthbhavana samasananti imin ekatthanti samsoti ntthantaranti dpeti. Jahamnni padni sakattha yassa (s) tath vutt, nccantya jaytti evammaate pariccgamattamabhisandhya jahamnasakatthatyuccate, na tu sabbath pariccgoparopakrya tassopdnato, sabbath ca sakatthapariccge paropakrsampdanato-nupdnameva payojanbhv tassa siyti, thapati vahat. Atthanti rjasaddavcca. Accantapariccgepi na doso vkye dihassupasajjanassa vuttiya soyevyantyanvayvasyato tadatthva gatiyti dassento ha- atha veccdi. Soyevyantyajjhavasyo-nvayo, soyevya rjasaddo yo vkyatle dihoti vohrnamekattvasyensatyapi (rjasaddassa)tthe purisassa visesanambhavissatti bhvo, ettheva dihantamha- yatheccdi.