6. Paiccasamuppdavibhago
1. Suttantabhjanya
225. Avijjpaccay sakhr, sakhrapaccay via, viapaccay nmarpa, nmarpapaccay sayatana, sayatanapaccay phasso, phassapaccay vedan, vedanpaccay tah, tahpaccay updna, updnapaccay bhavo, bhavapaccay jti, jtipaccay jarmaraa sokaparidevadukkhadomanassupys sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti. 226. Tattha katam avijj? Dukkhe aa, dukkhasamudaye aa, dukkhanirodhe aa, dukkhanirodhagminiy paipadya aa aya vuccati avijj. Tattha katame avijjpaccay sakhr? Pubhisakhro, apubhisakhro, nejbhisakhro, kyasakhro, vacsakhro, cittasakhro. Tattha katamo pubhisakhro? Kusal cetan kmvacar rpvacar dnamay slamay bhvanmay aya vuccati pubhisakhro. Tattha katamo apubhisakhro? Akusal cetan kmvacar aya vuccati apubhisakhro. Tattha katamo nejbhisakhro? Kusal cetan arpvacar aya vuccati nejbhisakhro. Tattha katamo kyasakhro? Kyasacetan kyasakhro, vacsacetan vacsakhro, manosacetan cittasakhro. Ime vuccanti avijjpaccay sakhr. 227. Tattha katama sakhrapaccay via? Cakkhuvia, sotavia, ghnavia, jivhvia, kyavia, manovia ida vuccati sakhrapaccay via. 228. Tattha katama viapaccay nmarpa? Atthi nma, atthi rpa. Tattha katama nma? Vedankkhandho, sakkhandho, sakhrakkhandho ida vuccati nma Tattha katama rpa? Cattro mahbht, catunnaca mahbhtna updya rpa ida vuccati rpa. Iti idaca nma, idaca rpa. Ida vuccati viapaccay nmarpa. 229. Tattha katama nmarpapaccay sayatana? Cakkhyatana, sotyatana, ghnyatana, jivhyatana, kyyatana, manyatana ida vuccati nmarpapaccay sayatana. 230. Tattha katamo sayatanapaccay phasso? Cakkhusamphasso sotasamphasso ghnasamphasso jivhsamphasso kyasamphasso manosamphasso aya vuccati sayatanapaccay phasso. 231. Tattha katam phassapaccay vedan? Cakkhusamphassaj vedan, sotasamphassaj vedan, ghnasamphassaj vedan, jivhsamphassaj vedan, kyasamphassaj vedan, manosamphassaj vedan aya vuccati phassapaccay vedan. 232. Tattha katam vedanpaccay tah? Rpatah, saddatah, gandhatah, rasatah, phohabbatah, dhammatah aya vuccati vedanpaccay tah. 233. Tattha katama tahpaccay updna? Kmupdna, dihupdna, slabbatupdna, attavdupdna ida vuccati tahpaccay updna. 234. Tattha katamo updnapaccay bhavo? Bhavo duvidhena atthi kammabhavo, atthi upapattibhavo. Tattha katamo kammabhavo? Pubhisakhro, apubhisakhro, nejbhisakhro aya vuccati kammabhavo. Sabbampi bhavagmikamma kammabhavo. Tattha katamo upapattibhavo? Kmabhavo, rpabhavo, arpabhavo, sabhavo, asabhavo, nevasansabhavo, ekavokrabhavo, catuvokrabhavo, pacavokrabhavo aya vuccati upapattibhavo. Iti ayaca kammabhavo, ayaca upapattibhavo. Aya vuccati updnapaccay bhavo. 235. Tattha katam bhavapaccay jti? Y tesa tesa sattna tamhi tamhi sattanikye jti sajti okkanti abhinibbatti, khandhna ptubhvo yatanna pailbho aya vuccati bhavapaccay jti. 236. Tattha katama jtipaccay jarmaraa? Atthi jar, atthi maraa. Tattha katam jar? Y tesa tesa sattna tamhi tamhi sattanikye jar jraat khaicca plicca valittacat yuno sahni indriyna paripko aya vuccati jar. Tattha katama maraa? Y tesa tesa sattna tamh tamh sattaniky cuti cavanat bhedo antaradhna maccu maraa klakiriy [klakiriy (ka.)] khandhna bhedo kaevarassa nikkhepo jvitindriyassupacchedo ida vuccati maraa. Iti ayaca jar, idaca maraa. Ida vuccati jtipaccay jarmaraa. 237. Tattha katamo soko? tibyasanena v phuhassa, bhogabyasanena v phuhassa, rogabyasanena v phuhassa, slabyasanena v phuhassa, dihibyasanena v phuhassa, aataraatarena byasanena samanngatassa, aataraatarena dukkhadhammena phuhassa soko socan socitatta antosoko antoparisoko cetaso parijjhyan domanassa sokasalla aya vuccati soko. 238. Tattha katamo paridevo? tibyasanena v phuhassa, bhogabyasanena v phuhassa rogabyasanena v phuhassa, slabyasanena v phuhassa, dihibyasanena v phuhassa, aataraatarena byasanena samanngatassa, aataraatarena dukkhadhammena phuhassa devo paridevo devan paridevan devitatta paridevitatta vc palpo vippalpo llappo llappan llappitatta aya vuccati paridevo. 239. Tattha katama dukkha? Ya kyika asta kyika dukkha kyasamphassaja asta dukkha vedayita kyasamphassaj ast dukkh vedan ida vuccati dukkha. 240. Tattha katama domanassa? Ya cetasika asta, cetasika dukkha, cetosamphassaja asta dukkha vedayita, cetosamphassaj ast dukkh vedan ida vuccati domanassa. 241. Tattha katamo upyso? tibyasanena v phuhassa, bhogabyasanena v phuhassa, rogabyasanena v phuhassa, slabyasanena v phuhassa, dihibyasanena v phuhassa, aataraatarena byasanena samanngatassa, aataraatarena dukkhadhammena phuhassa yso upyso ysitatta upysitatta aya vuccati upyso. 242. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotti, evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa sagati hoti, samgamo hoti, samodhna hoti, ptubhvo hoti. Tena vuccati evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hotti.
Suttantabhjanya.